O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi farg‘ona politexnika instituti

Plitani hisoblash va konstruksiyalash

Hisobiy oraliqlar va yuklar. Toʻsinsimon plitalarni teng taqsimlangan yuklar taʼsiriga hisoblash uchun orayopma eni 1m boʻlgan, bosh toʻsinlar yoʻnalishi boʻyicha joylashgan tasma ajratiladi (1 - rasm). Yordamchi toʻsinlar plita uchun tayanch rolini oʻynaydi va plita koʻp oraliqli uzluksiz statik noaniq toʻsin kabi qaraladi. Plitaning konstruktiv sxemasi 2- rasmda keltirilgan. Bunda devorning ichki qirrasidan reja oʻqlarigacha boʻlgan masofa (bogʻlanish) 200 mm qabul qilingan.
Plitaning konstruktiv sxemasiga asosan uning hisobiy sxemasi qabul qilinadi. Plitaning hisobiy oraliqlari quyidagicha aniqlanadi: chetki, birinchi oraliq uchun hisobiy uzunlik yordamchi toʻsin qirrasidan plitaning devorga kiritiluvchi tayanch qismining oʻrtachasiga boʻlgan masofaga teng:

oʻrta oraliqlar uchun – yordamchi toʻsinlar qirralari orasidagi sof masofaga teng

Plitaga taʼsir etuvchi doimiy va vaqtinchalik yuklar hisobi 1-jadvalda keltirilgan. Eni 1m boʻlgan hisobiy tasmaning 1m uzunligiga taʼsir etuvchi yukning miqdori plitaning 1m² yuzasiga taʼsir qiladigan yuk miqdoriga teng boʻlib, faqat oʻlchov birligi (kN/m) boʻyicha farq qiladi.
1-jadval.
Orayopmaga taʼsir etuvchi yuklar

Yuk turi	Meʼyoriy yuk qiymati kN/m^2 ,	Yuk boʻyicha ishonch koef-fitsiyenti	Binoning vazifa-si boʻyicha ishonch koeffitsiyenti	Hisobiy yuk, kN/m
Keramik pol	0,24	1,3	0,95	0,296
Doimiy yuk a-beton pol 24*0.05	0.48	1.3	0.95	0.59
b-issiqlik saqlagich qatlam-	0,66	1,3	0,95	0,815
v-temirbeton plita-	2	1,1	0,95	2.61