Devoni; 1.Tashkiliy — nazorat boʻlimi 2.Yuridik boshqarma 3.Axborot-tahlil boshqarmasi 4.Mahaliy ijro etuvchi xokimiyat, prokuratura va ichki ishlar organlari faoliyati ustidan parlament nazoratini tashkil etish boʻlimi. 5.Xalqaro aloqalar boʻlimi 6. Jismoniy va yuridik shaxslar murojaatlari bilan ishlash boʻlimi
7. Jamoatchilik bilan aloqalar va tahrir boʻlimi
8.Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari boʻlimi
9.Moddiy-texnika va taʼminot boʻlimi
10.Moliya, hisob va hisobot boʻlimi Senatorlar
Qonuniga muvofiq Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasi tomonidan roʻyxatga olingan, shuningdek Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan Senatga tayinlangan Oʻzbekiston Respublikasi fuqarosi senator hisoblanadi. Senator oʻz faoliyatini Oʻzbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, „Referendum yakunlari hamda davlat hokimiyati tashkil etilishining asosiy printsiplari toʻgʻrisidagi, „Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Senati toʻgʻrisida konstitutsiyaviy qonunlar, „Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining Reglamenti toʻgʻrisida Oʻzbekiston Respublikasi qonuni va boshqa qonunlarga muvofiq amalga oshiradi. Senator Senatning vakolatlari muddatiga saylanadi (tayinlanadi).
Senatorning vakolatlari quyidagi hollarda muddatidan ilgari tugatiladi:u oʻz vakolatlarini zimmasidan soqit qilish haqida yozma ariza bergan taqdirda; u qonunga koʻra senatorlik vakolatlarini amalga oshirishiga nomuvofiq boʻlgan lavozimga saylangan yoki tayinlangan taqdirda; unga nisbatan sudning ayblov hukmi qonuniy kuchga kirgan taqdirda;u chaqirib olingan taqdirda; sud uni muomalaga layoqatsiz deb topgan taqdirda; u sudning qonuniy kuchga kirgan qarori asosida bedarak yoʻqolgan deb topilgan yoxud vafot etgan deb eʼlon qilingan taqdirda;
Qoraqalpogʻiston Respublikasi Joʻqorgʻi Kengesining, xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashining senator etib saylangan deputati vakolatlarining muddatidan ilgari tugatilishi uning senatorlik vakolatlari tugatilishiga olib keladi. Alohida hollarda Senatorning vakolatlari tegishincha Senatning qaroriga binoan muddatidan ilgari tugatilishi mumkin. Senator degan yuksak nomga dogʻ tushiruvchi xulq-atvor bunday masalani koʻrib chiqish uchun asos boʻlishi mumkin. Senatorning vakolatlarini boshqa shaxsga topshirish mumkin emas.
Senatorning huquqlari:
Senator tegishincha Qonunchilik palatasining, Senatning majlisida koʻrib chiqilayotgan barcha masalalar boʻyicha hal qiluvchi ovoz huquqidan foydalanadi.
Senator:palataning organlariga saylash va saylanishga; palata majlisida koʻrib chiqilishi uchun masalalar taklif etishga;,palata majlisining kun tartibi, muhokama qilinayotgan masalalarni koʻrib chiqish tartibi hamda bu masalalarning mohiyati yuzasidan takliflar kiritish va mulohazalar bildirishga;qaror loyihalari va ularga tuzatishlar kiritishga; palata tomonidan tuziladigan organlarning shaxsiy tarkibi hamda saylanadigan, tayinlanadigan yoki tasdiqlanadigan mansabdor shaxslarning nomzodlari boʻyicha fikr bildirishga;munozaralarda ishtirok etishga, maʼruzachi va raislik qiluvchiga savollar berishga; soʻrov bilan murojaat etishga; oʻz takliflarini asoslab berish uchun soʻzga chiqishga va ovoz berish sabablari yuzasidan izoh berishga;palata majlisida raislik qiluvchiga palata majlisida muhokama qilinayotgan masala yuzasidan oʻz nutqi, taklifi yoki mulohazasi matnini topshirishga; palata tarkibidagi oʻzi aʼzo boʻlgan tegishli organning qaroriga qoʻshilmagan taqdirda oʻz nuqtai nazarini palata majlisida bayon qilishga yoki bu haqda tegishincha Senat Raisiga yozma ravishda maʼlum qilishga;palataga hisobdor yoki uning nazorati ostidagi har qanday organ yoxud mansabdor shaxsning hisoboti yoki axborotini palata majlislarida eshitish toʻgʻrisida taklif kiritishga; Oʻzbekiston Respublikasi qonunlarining ijro etilishini, shuningdek palata qarorlarining bajarilishini tekshirish haqida koʻrib chiqilishi uchun masalalar taklif etishga; palata majlislarining stenogrammalari bilan tanishishga; fuqarolarning huquqlari va qonun bilan muhofaza qilinadigan manfaatlarini buzish hollari yoki qonun hujjatlarini buzishning boshqa hollari maʼlum boʻlib qolgan taqdirda ularga darhol chek qoʻyish choralarini koʻrish talabi bilan tegishli organlar hamda mansabdor shaxslarga murojaat etishga hO’zbekiston Respublikasining Oliy Majlisi oliy davlat vakillik organi bo’lib,qonun chiqaruvchi hokimyatni amlga oshiradi.
Xulosa
O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi ikki palatadan – Qonunchilik Palatasi (quyi palata) va Senatdan (yuqori palata) dan iborat.
O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi va Senati vakolat muddati besh yil, Palatada besh muddatga saylangan bir yuz ellik deputatdan iboratdir.
Senatni shakillantirish tartibi O’zbekiston Respublikasi Saylov kodeksi bilan belgilanadi, vakolat muddati tugagach,Senat yangi chaqiriq Senati ish boshlagunga qadar o’z faoliyatini davom ettirib turadi.Senat azosi-saylov kuni yigirma besh yoshga to’lgan hamda kamida besh yil O’zbekiston Respublikasi hududida muqim yashayotgan O’zbekiston Respublikasi fuqorsi Senat a’zosi bo’lishi mumkin.
Ayni bir shaxs bir payitni o’zida Senat a’zosi va Qonunchilik palatasi deputati bo’lishi mumkin emas. Senat a’zosiga uning senatorlik faoliyati bilan bog’liq xarajatlar belgilangan tartibda qoplab beriladi.Senat a’zosi daxlszlik huquqidan fopydalanadi.U senatning roziligisiz Senat majlislari oralig’I davrida esa,Senat Kengashining roziligisiz jinoiy javobgarlikka tortilishi,ushlab turilishi,qamoqqa olinishi,yoki sud tartibida beriladigan ma’mujriy jazoga tortilishi mumkin emas.
Qonunchilik Palatasi hududiy bir mandatli saylov okruglari bo’yicha ko’ppartiyaviylik asosida umumiy, teng va tog’ri saylov huquqi asosida yashirin ovoz berish yo’li bilan saylanadi Qonunchilik palatasining ishi palata barcha deputatlarning professanaldoimiy faoliyat ko’rsatishiga asoslanadi. Qonunchilik palatasi faoliyatining tartibi O’zbekiston respublikasi Konstitutsiyasi,ushbu Qonun va boshqa qonun hujjatlari bilan belgilanadi.
Qonunchilik palatasiga saylov o’tgazish tartibi O’zbekiston Respublikasi Saylov kodeksi bilan belgilanadi. Qonunchilik palatasi umumsiyosiy,ijtimoiy-iqtisodiy va boshqa masalalar yuzasidan boyonotlar va murojaatlar bilan chiqishi mumkin,ular palataning qarori bilan rasmiylashtiradi.
Reja:
1.O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tashkil qlinishi va faoliyati.
2.O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Senati hududiy vakillik palatasidir.
3.O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi to’g’risida.
4.Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1.Lex.uz internet portal.
2.O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi.
3.Dunyo siyosati jamiyati 10,11,12 qismlar.
4.O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining axborotnomasi,1995-2022 yillar.
5.Parliament.gov.uz internet portal.
Do'stlaringiz bilan baham: |