O’zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati

Nazariy ma`lumotlar
Qo’rg’oshin tarkibli rudalar toza qo’rg’oshin tarkibli va metall tarkibli bo`ladi. Toza qo`rg’oshin tarkibli rudalar nisbatan kamdan – kam uchraydi, metall tarkili rudalar esa hozirgi vaqtda eng ko`p qazib olinadigan va o`z ichida qo`rg’oshin saqlagan rudalar qatoriga kiradi. Boyitish davrida faqat qo`rg’oshinli boyitma olinadigan sof qo`rg’oshin rudalari mis rudalari kabi sulfidli, oksidli va aralash turlarga bo`linadi.
Sulfidli qo`rg’oshin tarkibli rudalarni boyitishga tadqiq qilishda asosiy vazifa o`sish yirikligini va rudalanish taqsimlanishini aniqlash hisoblanadi. Yirik kristalli rudalar quyidagilarni o`z ichiga oladigan kombinatsiyalashgan gravitatsiya-flotatsiya sxemalarida sinovdan o’tkaziladi:
1.-25+3 mm o’lchamdagi puch tog jinslarini ajratib olish maqsadida og’ir suspenziyada boyitish
2. Shtofli qo`rg’oshin temirtoshini tayyor boyitmaga ajratib olish va metallsiz jinsning bir qismini chiqindiga ajratish maqsadida cho`ktirish.
3. -3 mm o’lchamdagi mayda bo`laklar hamda og’ir suspenziyada ajratib olingan og’ir toifa yoki cho`ktirishning oraliq mahsulotini flotatsiya qilish.
Galenit osonlik bilan flotatsiyalanadi. Yig’uvchi reagent sifatida etil yoki butil ksantogenatdan foydalanish mumkin. Ko`pik hosil qiluvchi reagent sifatida qarag’ay moyi, sintetik ko`pik hosil qiluvchilar qo`llaniladi.
Agar ruda tarkibida ishqoriy yer metallarining karbonatlari mavjud bo`lsa, masalan, oxaktosh, dolomit va boshqalar, flotatsiyani ishqor qo`shmasdan 200 g/t soda bilan olib borish mumkin.
Agar ruda biroz oksidlangan bo`lsa, pH = 8÷8,5 bo’lgunga qadar soda qo`shiladi.
Ruda tarkibida ayrim miqdorda pirit bo`lsa sianid beriladi. Sianidning miqdori pirit miqdoriga bog’liq bo`ladi va 10-100 g/t ni tashkil etadi. Sianidni qayta tozalash jarayonlarida berish mumkin. Oxak ko`pchilik hollarda flotatsiya natijalarini yomon tarafga o`zgartiradi, lekin pH = 8,5 ga qadar foydalanish mumkin.