O‘zbekiston Respublikasi Milliy statistika faoliyati tasniflagichi (1-tahrir)

O‘zbekiston Respublikasi
Milliy statistika faoliyati tasniflagichi (1-tahrir)
Национальный классификатор статистической деятельности Республики Узбекистан (ред.1)
National classification of statistical activities
of the Republic of Uzbekistan (rev.1)
Joriy etish sanasi 01.12.2021
1. Qo‘llanilish sohasi
“Milliy statistika faoliyati tasnifi” statistik tasnifi (1-tahrir - 2021)
(keyingi o‘rinlarda – MSFT) statistika ma’lumotlarini ishlab chiqishning xalqaro standartlari va modellarini joriy etish maqsadida milliy statistika faoliyatining ko‘lami va tavsifini belgilashga mo‘ljallangan texnik normativ-huquqiy hujjatdir.
MSFT xalqaro miqyosda solishtirilishi mumkin bo‘lgan yo‘nalishlar bo‘yicha milliy statistika faoliyatini tasniflash va kodlash uchun hamda O‘zbekiston Respublikasining milliy statistika tizimi doirasida rasmiy statistikani tayyorlash va tarqatish huquqiga ega bo‘lgan davlat statistika organlari va rasmiy statistikani boshqa tayyorlovchilari tomonidan statistik axborot resurslari (nashrlar, ma’lumotlar bazalari va bankini) tarkibini hujjatlashtirish, rejalashtirish, tavsiflashni amalga oshirishda milliy statistika faoliyati yo‘nalishlarini (rasmiy statistikaning tarmoqlari va quyi tarmoqlari) namunaviy ifodalash uchun qo‘llaniladi.
2. Umumiy qoidalar
MSFT Statistika faoliyatining xalqaro tasnifi (Classification of statistical activities - CSA, Rev.1) asosida ishlab chiqilgan. Ushbu tasniflagich milliy xususiyatlarni hisobga olgan holda milliy statistika tizimi faoliyatining alohida yo‘nalishlari va jamoaviy tasnif guruhlarini qo‘shgan holda CSA, Rev.1ning umumiy tuzilishi va uslubiyatiga amal qiladi. Shu bilan birga, MSFT guruhlarining xalqaro tasnifga aniq muvofiqligini aniqlash uchun MSFT jadvali CSA, Rev.1 tegishli kodlari ustuni bilan bilan to‘ldiriladi.
MSFT tasniflash ob’ektlari soha va bo‘limlarga guruhlangan milliy statistika faoliyatining yo‘nalishlaridir. Milliy statistika faoliyatining alohida bo‘limlari kichik bo‘limlarga bo‘lingan.
MSFTda ob’ektlarni tasniflashning iyerarxik usuli va ketma-ket kodlash usuli qo‘llaniladi. Kod uzunligi to‘rtta raqamli sonlardan iborat.
Kodning tarkibi quyidagi ko‘rinishga ega:
XXXX, bu yerda

X	–	soha;
XXX	–	bo‘lim;
XXXX	–	quyi bo‘lim.

MSFTda tasniflash ob’ektlarining barcha to‘plami beshta sohaga bo‘lingan:
1. Demografik va ijtimoiy statistika;
2. Iqtisodiy statistika;
3. Atrof muhit va ko‘p tarmoqli statistika;
4. Rasmiy statistika uslubiyati (ma’lumotlarni yig‘ish, qayta ishlash, tarqatish va tahlil qilish uslubiyati);
5. Rasmiy statistikaning strategik va boshqaruv masalalari.
MSFTning 1-3 sohalar milliy statistika tizimining tarmoqlari (quyi tarmoqlari) bilan bog‘liq yo‘nalishlardagi, 4 va 5 sohalar esa milliy statistika tizimi doirasida uslubiyati, strategik va boshqaruv masalalari bilan bog‘liq milliy statistika faoliyatini tavsiflaydi.
Milliy statistika faoliyati sohalarining guruhlari ro‘yxati “Milliy statistika faoliyati tasnifi” 1-jadvalda keltirilgan.
2-jadvalda keltirilgan “MSFT guruhlari bo‘yicha izohli tushuntirishlar” milliy statistika faoliyati sohalarining guruhlari va ularga tushuntirish yozuvlari CSA, Rev.1 uslubiyatiga muvofiq milliy statistika faoliyatining mavjud mavzularini ham, kelajakdagi mavzularini ham hisobga olgan holda berilgan.
MSFTni yuritish O‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mitasining Statistika ishlarini tashkil etish va metodologiya boshqarmasining Klassifikatorlar va metama’lumotlarni yuritish bo‘limi tomonidan amalga oshiriladi.
1-jadval