O`zbekiston respublikasi maktabgacha ta’lim vazirligi

Tarbiyachiga eslatma.

Ftovushini talaffuzidapastki lab yuqorigi tish qirralariga yaqinlashgach, o‘rtasida tor bo‘shliq hosil bo‘ladi, shu tor bo‘shliqdan havo o‘tadi, bu vaqtda yuqorigi lab yengil ko‘tarilgan bo‘ladi, yuqoridagi tish qirralari ko‘rinib turadi, pastki tish qirralariesa pastki lab bilaaan bekitilgan bo‘ladi, yumshoq tanglay ko‘tarilgan va tomoqning orqa devoriga tiralgan bo‘ladi, hamda burun yo‘llarini yopib turadi,o‘pkadan chiqayotgan havo og‘iz bo‘shlig‘i orqali o‘tadi, tovush boylamlari ochiq, tovush jaranglamaydi.

Tarbiyachi tarbiyalanuvchilarga F undosh tovush ekani, undosh tovush unli tovush bilan birga bo‘g‘in hosil qilishi haqida tushuntirib, F tovushining talaffuzini o‘rgatadi.

Tarbiyachi tarbiyalanuvchilarbilan Ftovushining xususiyatlari haqida savol-javob o`tkazadi. F tovushli so`zlar o`ylab topiladi. Shundan so`ng F harfi “Laylakvoy” media mahsulotidan ko`rsatiladi. Bunda F harfining shaklini eslab qolishlariga alohida e’tibor beriladi.

F harfi kitobga joylab qo‘yiladi. (kitob maketiga F kesma harfi yopishtiriladi.)

Harflarning uch xususiyati:yozilishi, ko‘rish mumkinligi va ularni o‘qish mumkinligi aytiladi. Xulosada harflar o`qilishi, yozilishi va ularni ko`rish mumkinligi; tovushlarni esa eshitish va talaffuz qilinishi aytiladi.

Quvnoq daqiqa

Shoxdor echki

Shoxdor echki kelmoqda,

Bolalarni ko‘rmoqchi.

Kim ichmasa sutini,

Kim yemasa oshini,

Suzib oladi uni.
Qo‘lning ko‘rsatkich barmog‘i va jimjilog‘idan boshqalari bukilgan.Bu -"echki". "Suzib oladi uni" qatori aytilganda, ular bolaga qarab qimirlatiladi.

Amaliy ish.

Tarbiyachi bolalargakatta bosma F harfini doskada chizib ko`rsatib beradi. Tarbiyachi ko`rsatib bergan namunaga qarab bolalar sanoq cho`plaridan katta F harfini yasaydilar. Ish yakunida tarbiyachi bolalarga F harfi haqida quyidagi quvnoq she’rni aytib berishi mumkin.

Arqonda yo‘q,

Zanjirda bor.

Uzum so‘zi o‘rtasida,

Piyoz so‘zi oxirida.

Amaliy masq.

Tarbiyachi F undosh ishtirok etgan bir necha so‘zni bo‘g‘inlarga bo‘lib (fil, futbol, fasl, farzand, fanar, favvora, qafas, oftob, daftar, pufak,) aytadi. Bolalar aytilgan so‘zdagi bo‘g‘inda F undosh tovush ishtirok etgan bo‘lsa Fkesma harfni baland ko‘taradilar.