O`zbekiston respublikasi maktabgacha ta`lim vazirligi andijon viloyati maktabgacha ta’lim boshqarmasi «atrof olam bilan tanishtirish»

O’yinchoqlar va uning ishtrokchilari

Maqsad:O’yinchoqlar xaqida tarbiyalanuvchilarga tushuncha berish. Qadimgi va xozirgi o’yinchoqlarni ixtirochilari xaqida bolalarni bilimini shakllantirish.

Bolalarda o’yinchoq va uning ixtirochilariga xurmat va xavas uyg’otish ularni qolgan merosni asrab avaylashga o’rgatish.

Maqsad: O’yinchoqlarning nomini, ularning rangi va kattaligini to’g’ri aytishga o’rgatish. Vazifalar: Qarama-qarshi ma’noli so’zlardan foydalanish malakasini shakllantirish (baland, past). Otlar va sifatlarni to’g’ri grammatik shakllarda qo’llashga o’rgatish. «E» tovushining to’g’ri talaffuzini aniqlash va mustaHkamlash (aloHida, tovush birikmalarida, so’zlarda).

Kutilaѐtgan natijalar: Tarbiyachi bilan birga qisqa Hikoya tuzishga o’rganadilar. 12 Ko’rgazmali qurollar: o’yinchoqlar: yuk mashinasi, oq va qora ayiqchalar, echki, turli kattalikdagi archalar. qo’g’irchoqlar (o’g’il bola va qiz bola).

Mashg’ulotning borishi:

Bugun sizlar bilan o’yinchoq va uning ixtirochilari xaqida gapirib o’tamiz. O’yinchoqlar qadim zamonlarda Xamri buva tomonidan yaratilgan o’yinchoqlar bo’lgan. Xozirgi ma’lumotlarga qaraganda yer yuzidagi eng ko’p tayyorlanadigan o’yinchoqlar Xitoyning zimmasiga to’g’ri keladi. YAnada aniqroq aytadigan bo’lsak, million turdagi o’yinchoqlarni tayyorlash uchun qancha ishchi kuchi kerak ekanligini tasavvur eta olasizmi?

Balki bu cheksiz ishlab chiqarilish jarayonida qandaydir texnologiya yoki robotlar ishtirok etadi, deb o’ylashingiz mumkin. Ammo bunday emas.  O’yinchoqlarning barini odamlar qiladi. Ularning xammasi qo’l meHnatida bajariladi.

Tarbiyachi xonaga o’yinchoqlar solingan yuk mashinasini olib kiradi (ayiqchalar, echki, qo’g’irchoqlar, archalar solingan).

Qaranglar, mashinada qanday o’yinchoqlarni olib kelibman?

(Bolalar javobi). To’g’ri, ayiqchalarni, echkini va archalarni olib keldim. Siz bu o’yinchoqlarni o’ynashni yaxshi ko’rasizmi? Bular nima? To’g’ri, ayiqchalar. Bitta ayiqcha qanday rangda (oq). Boshqa ayiqcha qanday rangda? (qora). Ayiqchalar qanday qichqiradilar? (eeee). Said, oq ayiqcha qanday qichqiradi? Ko’rsat-chi? (Tarbiyachi o’yinchoqni bolaning qo’liga beradi). Qora ayiqcha qanday qichqiradi? Mana bular nima? (Archalar). Qaranglar-chi Hamma archalar bir xilmi? Mana bu archalar baland, bular-chi, qanday? To’g’ri, ular past. Keyin tarbiyachi ikki bolani chaqiradi va bittasiga stul ustiga baland archalarni, ikkinchisiga past archalarni qo’yishni buyuradi.

So’ngra tarbiyachi o’g’il va qiz qo’g’irchoqlarni oladi va «Qizning ismi E’tibor», deydi. Qizning ismi nima ekan? (umumiy va yakka-yakka javoblar). Bolaning ismi Erkin. Uning ismi nima ekan? (umumiy va yakka-yakka javoblar).

Qaranglar-chi, mashinada qanday o’yinchoq kelibdi? (echki). Echki qanday ma’raydi? (mee). Keyin tarbiyachi bolalarning uylarida qanday o’yinchoqlari borligini so’raydi. Kam faol bolalarni faollashtirish uchun ularga savollar bilan murojaat qiladi. Doniѐr, sen qaysi o’yinchoqlar bilan o’ynashni yaxshi ko’rasan? Lola, sening o’yinchog’ing qaysi? O’yinchoqlar nima uchun kerak? va H.k.

Tarbiyachi bolalarga o’ynashni taklif qiladi: Sizlar Hammangiz ayiqchalar bo’lasiz, men ona ayiq bo’laman. Mana, ayiqchalar inlaridan chiqib, sayr qilishga ketdilar. Ular o’rmonda yuradilar va «eee» deb qichqiradilar. (bolalar xona bo’ylab yuradilar va «e» tovushini talaffuz qiladilar). Tarbiyachi «Ayiqchalar sayr qilib bo’ldilar va inlariga ona-ayiq oldiga keldilar»-deydi. Bolalar o’z joylariga o’tiradilar. Kelinglar, bolalar ayiqcha, echki, E’tibor, Erkin bilan qanday voqealar yuz berganligi Haqida Hikoya tuzamiz. Tarbiyachi stol ustiga archa qo’yadi va Hikoyani boshlaydi. Kunlardan bir kun echki o’rmonga sayr qilib yurgan edi. Oldidan ayiqcha chiqib, echkiga “e-e-e”deb qichqirdi. Ayiqcha qanday qichqirdi? Echki qo’rqib ketib “me-me-me”deb qichqirdi. Echki qanday qichqirdi? Shu vaqt Erkin, E’tibor degan bolalar o’rmonda yurishgan ekan. Ular echkining ovozini eshitib yugurib kelishdi va echkini ovutishdi. Hamma xursand bo’ldi. Kim Hikoyani qaytaradi? Erkin, E’tibor so’zlarida “e” tovushi bormi? Kelinglar, Erkin, E’tibor degan so’zlarni qaytaramiz. Bolalar bilimini tekshirish va mustaHkamlash uchun savollar:

1. Oq ayiqcha Haqida kim gapiradi?

2. Qora ayiqcha Haqida kim gapiradi?

3. Past archani ko’rsating

4.Baland archani ko’rsating

5.Qo’g’irchoqlarning ismi nima ekan?

6.Qo’g’irchoqlar Haqida kim gapiradi?

Bola bilimini aniqlovchi savollar bola javoblarini taxlil qilish va rag’batlantirish.