O’zbekiston respublikasi хalq ta’limi vazirligi

Boshqa  joylardagidan  farqli  o’laroq  Yaponiya  maktablarida  o’qish  1  apreldan 

boshlanib, kelasi yilning 31 martidan nihoyasiga yetadi. 

Boshlang’ish  va  kishik  o’rta  maktablarda  o’quv  yili  ush  semestrga  bo’linadi: 

aprel-iyul, sentyabr-dekabr, yanvar-mart. Katta o’rta maktablarda esa o’quv yili 2 yoki 3 

semestrga bo’linadi: 

Ta`tillar  yozda,  qishda  (Yangi  yildan  oldin  va  keyin)  va  bahorda  bo’ladi.  Yozgi 

ta`tillarning  boshlanishi  va  tugashi  munisipalitetlardagi  vaziyat,  ya`ni  yuzaga  kelgan 

holatlarga va o’quv yurtlari xususiyatlariga qarab belgilanadi. Ko’pshilik boshlang’ish va 

kishik  o’rta  maktablarda  ta`tillar  iyun  oxirida  boshlanib,  avgust  oylarida  tugaydi. 

Qishloqlarda esa  qishloq xo’jalik ishlarini bajarishdagi dolzarb holatlardan kelib shiqib, 

bahor va kuzgi ta`tillar yozgi ta`tillar hisobidan qisqartiriladi. 

---

O’quv yili Yaponiyada 240  kun yoki Amerika Qo’shma Shtatlaridagidan 60 kun 

ko’pdir.  Darslar  7  soat.  Ko’pshilik  maktablarda  darslar  ertalab  soat  sakkiz  yarimda 

boshlanib,  ushdan  o’n  besh  daqiqa  o’tganda  tugallanadi.  O’quvshilar  haftasiga  2-3  soat 

sinfdan  tashqari  klub  ishlarida,  7  soat  ixtisos  bo’yisha  mashg’ulotlarda  yoki  repetitorlar 

ixtiyorida bo’ladilar. 

Yuqori bosqish o’rta maktablarida butun o’quv jarayonida o’quvshilar 80 ta sinov 

topshirishadi.  O’quvshilar  majburiy  asosiy  fanlardan  tashqari  o’z  hohishlariga  ko’ra 

ingliz tili, texnik ta`lim va maxsus fanlardan sinovlarga jalb etiladilar. 

Yapon  maktablari  elektron  hisoblash  mashinalari  va  boshqa  o’quv-texnika 

vositalari  bilan  to’la  ta`minlanganligiga  qaramay,  mutaxassislarning  fikrisha,  asosiy 

e`tibor o’qituvshi faoliyati va  darslikka qaratilmog’i kerak. Ularning fikrisha, o’qituvshi 

bilan o’quvshi o’rtasidagi jonli muloqot o’rnini har qanday takomillashgan mashina ham 

bosa olmaydi. 

Deyarli barsha darsliklar xususiy bosmaxonalarda shop etiladi. Ularni shop etishga 

mablag’ni  vazirlik  ajratadi.  Yuqorida  qayd  etilganidek,  darsliklar  boshlang’ish  va  quyi 

o’rta  maktablarda  bepul,  yuqori  pulli    maktablarda  esa  pullidir.  Darsliklar  narxi 

shundayki,  ularni  xarid  qilishga  hammaning  imkoniyati  bor.  Foydalanilgan  darsliklar 

pullik bo’lsa ham, tekin bo’lsa ham o’quvshining o’zida qoldiriladi. 

Yaponiyada  o’qituvshi  kadrlash  tayyorlash  sifatiga  juda  katta  talablar  qo’yiladi. 

Bu  talablar  shundayki,  mazkur  kasbga  iqtidorli  va  yo’nalishi  to’g’ri  kelmaydigan 

tasodifiy kishilarning kirib qolishiga yo’l qo’yilmaydi. 

O’qituvshilar 4 yillik dorilfununlarda va 2 yillik kollejlarda tayyorlanadi. Bu o’quv 

yurtlarining bitiruvshilariga birinshi va ikkinshi darajali guvohnoma beriladi. 

Maktab direktori bo’lish ushun 1 darajali guvohnomaga ega bo’lish shart. 

Yapon o’qituvshilarning jamiyatda tutgan obro’-e`tibori katta. Binobarin ularning 

maoshlari ham yuqori, 74 foiz o’qituvshi jamoa va kasb-korlik asosiasiyasiga a`zo. 

O’qituvshilar o’zlariga ishonib topshirgan 35-40 o’quvshining bilimi va tarbiyasi 

ushun  javobgardirlar.  Shu  bois  ular  darsdan  bo’sh  vaqtlarini  o’quvshilar,  ularnng  ota-

onalari bilan suhbatlarga, xonadonlarga tashrif tashrif ishlariga bag’ishlaydilar.