O‘zbekiston Respublikasi Хalq ta’limi vazirligi tasdiqlagan тoshkenт 2005

Valentlik-bu ma’lum element atomining qat’iy belgilangan sondagi boshqa element atomlari bilan birika olish qobiliyatidir.

Elementning valentligi shu element atomini boshqa element atomi bilan bog‘lab turuvchi umuiy elektron jufti soni bilan aniqlanadi

Oksidlanish darajasi-atom ionga aylangan holda (ya’ni, umumiy elektron jufti kuchli elektromanfiy atom tomonga to‘la siljigan holda) molekuladagi atomda hosil bo‘luvchi shartli zaryad

A) Quyidagi moddalardagi har bir element atomining oksidlanish darajasini aniqlang va valentligi bilan taqqoslang:

H₂, H₂O, NH₃, NH₄OH, H₂O₂, H₂SO₄, H₂SO₃, KHSO₄

B) Birikmalardagi elementlarning oksidlanish darajalarini aniqlashda quyidagilarga e’tibor berish kerak:

1. 
   Bir atomli ion oksidlanish darajasi uning zaryadiga teng
   
2. 
   Vodorod metall gidridlarida –1, qolgan barcha birikmalarida 1 oksidlanish darajasiga ega
   
3. 
   Kislorod ko‘pchilik birikmalarda –2, ftor bilan birikmalarida 2, peroksidlarda (E-O-O-E) –1 oksidlanish darajasiga ega
   
4. 
   Ftor barcha birikmalarida -1 oksidlanish darajasiga ega
   
5. 
   Ishqoriy metallar barcha birikmalarida 1 oksidlanish darajasiga ega
   
6. 
   II guruh bosh guruhcha elementlari barcha birikmalarida 2 oksidlanish darajasiga ega
   
7. 
   Oddiy moddalardagi atomlar nol oksidlanish darajasiga ega
   
8. 
   Bir birikmadagi barcha elementlarning oksidlanish darajalarining arifmetik yig‘indisi nolga tengligi uchun shu birikmadagi oksidlanish darajasi ma’lum bo‘lgan elementlar yordamida birikmadagi boshqa elementlarning oksidlanish darajasini aniqlash mumkin (mn: K₂SO₄ da [12][6][-24]0; K₂Cr₂O₇ da Cr ning oksidlanish darajasi nechaga tengligini quyidagicha hisoblab topiladi: [12][x2][-27]0; -2x2-14; -2x-12; x6)
   
9.