O’zbekiston respublikasi davlat statistika qo’mitasi kadrlar malakasini oshirish va statistik tadqiqotlar instituti

Ochiq kalitli shifrlash tizimlari 
Ochiq kalitli shifrlash tizimlarida ikkita kalit ishlatiladi. Informatsiya ochiq 
kalit orqali shifrlansa, mahfiy kalit yoqdamida rasshifrovka qilinadi. Ochiq kalitli 
tizimlarni qo’llash asosida qaytarilmas yoki bir tomonli funktsiyalardan 
foydalanish yotadi. Bunday funktsiyalar quyidagi hususiyatlarga ega. Hech kimga 
sir emaski, 
x
ma’lum bo’lsa, 
y = f(x) 
funktsiyani aniqlash juda oson. Ammo 
y = 
f(x) 
funktsiyaning ma’lum qiymati bo’yicha 
x 
ni aniqlash amaliy jihatdan juda ham 
qiyin. Kriptografiyada yashirin deb ataluvchi yo’lga ega bo’lgan bir tomonli 
funktsiyalar ishlatiladi. 
z
parametrli bunday funktsiyalar quyidagi xususiyatlarga 
ega. Ma’lum 
z
parametr uchun 
Е
z 
va 
D
z
algoritmlarini aniqlash mumkin.

---

218