O’zbekiston respublikasi davlat soliq qo’mitasi

30-Mavzu: Iste'mol, jamg’arma va investitsiyalar.

(2 soat seminar)

Reja:

1. 
   Iste’mol va jamg’arish nima? Jamg’arish qanday manba hisobidan amalga oshiriladi?
   
2. 
   Jamg’arish va fan-texnika inqilobi.
   
3. 
   Jamg’arish va inson.
   
4. 
   Investitsiyalarning iqtisodiy taraqqiyotdagi roli.
   

Tayanch so’z va iboralar:

Iste’mol va jamg’armalarning iqtisodiy mazmuni, ularning o’zaro bog’liqligi, jamg’arishning mohiyat,i omillari va samaradorligi, investitsiyalar va uning darajasini belgilovchi omillar.
Milliy iqtisodiyotda yangidan vujudga keltirilgan qiymat, ya’ni milliy daromad iste’mol va iqtisodiy jamg’arish maqsadlarida ishlatiladi. Iste’mol keng ma’noda jamiyat iqtisodiy ehtiyojlarini qondirish jarayonida ishlab chiqarilgan Tovar va xizmatlardan foydalanishni, uni iste’mol qilishni bildiradi. Bunda unumli va shaxsiy iste’mol farqlanadi.

Jamg’arish — hayotiy zarurat. Oldingi boblarda ta’kidlandiki, odamlarning ehtiyojlari va ularni qondirilishi darajasi bo’lgan iste'mol miqdor va sifat jixatdan o’zgarib turadi, ya’ni to’xtovsiz ravishda ortib, o’sib turadi. Aslida kishilik jamiyati-ning taraqqiyoti iste'molning qondirilishiga ham bog’liq. Ehtiyojlarning, shundan kelib chiqqan holda odamlar iste’molining o’sishi zamirida ikkita sabab yotadi: birinchi sabab — yer kurrasi aholisining yildan-yilga son jihatdan ko’payib borishidir (garchi insoniyat tarixida aholi soni urushlar va boshqa sabablarga ko’ra kamayib tursa ham); ikkinchi sabab — ijtimoiy rivojlanish tufayli borgan sari odamlarning ne'matlar iste'mol qilishi tuzilishida o’zgarishlar yuz berishi, uning rang-baranglashib, sifat jihatdan o’sib borishidir. Dunyo o’sib borayotgan ehtiyojlarni qondirish uchun iste'mol ne'matlarini (oziq-ovqat, kiyim-kechak, uy-joy, maishiy va madaniy xizmatlar va x.k.) tobora ko’paytirish lozim.