O’zbekiston respublikasi birinchi prezidenti I. A. Karimovning bmt sesiyalarida ko’targan olamshumul tashabbuslari reja

Atom qurollari masalasi AQSh prezidenti Barak Obamaning BMTdagi nutqida eng muhim mavzu bo’ladi.
Oq Uy matbuot kotibi Robert Gibbsning bayon qilishicha, prezident Eron va Shimoliy Koreya solayotgan xavf haqida gapiradi.
O’tgan yili BMT Bosh Assambleyasi oldida so’zlaganida ham Obama bu borada alohida to’xtalgan edi.
“Agar Eron va Shimoliy Koreya hukumatlari xalqaro me’yorlarni buzishda davom etsa, ular yadroviy qurollarga ega bo’lish maqsadini mintaqaviy xavfsizlik, o’z xalqi tinchligi va farovonligidan ustun qo’ysa, Sharqiy Osiyo va Yaqin Sharqda atom poygasi avj olishi dahshatli oqibatlarga olib borishi mumkinligiga ko’z yumsa, bu davlatlar qilmishlari uchun javob berishi kerak”,- degan edi Obama o’shanda.
Amerika nazarida Eron va Shimoliy Koreya yadroviy niyatlaridan qaytmagan.
Vashington Rossiya bilan til biriktirib, bu davlatlarga qarshi diplomatik hamkorlikni kuchaytirishga bel bog’lagan.
Oq Uy va Kreml atom arsenalini kamaytirishga kelishib olgan. O’tgan yilgi nutqida bunga va’da bergan Obama bitimni yuksak yutuq deb ataydi. Lekin hujjat hali Amerikada ham, Rossiyada ham ratifikatsiya qilinmagan.
Yana bir dolzarb masala – Isroil va Falastin orasidagi muzokaralarning boshi berk ko’chaga kirib qolgani.
Obama har ikki tomonni konkret maqsadlar haqida o’ylashga chaqirmoqda: tinchlik, chegaralarni belgilash, qochqinlarni vatanga qaytarish va Quddus ustida kelishib olish. Yaqinda o’tgan muzokara umid uyg’otmoqda, ammo samaradan darak yo’q.

Obama BMTdagi nutqida Iroq va Afg’onistondagi siyosatni ham tushuntiradi. Asosiy jangovar harakatlar endi afg’on zaminida ketayotgani, Iroqda qolgan 50 ming qo’shin esa mahalliy armiyaga tayanch ekanini aytadi.

Obama sessiya doirasida Xitoy va Yaponiya rahbarlari bilan alohida muzokaralar rejalagan. ASEAN tashkiloti a’zolari bilan uchrashishi kutilmoqda.