O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al – xorazmiy nomidagi toshkent viloyat axborot texnologiyalari texnikumi maʼlumotlar bazasi va ularni boshqarish tizimlari fanidan mustaqil ish

Axborot tizimlarini bir qancha bеlgilarga ko`ra turkumlarga ajratish mumkin. 85-rasmda AATni turkumlashning asosiy bеlgilari ko`rsatilgan.

Hujjatli axborot qidirish tizimi (HAQT) hujjatlashtirilgan ma'lumotlarni saqlash va qayta ishlashni amalga oshiradi. Kutubxona faoliyatining avtomatlashtirilgan tizimi HAQT ga misol bo`ladi.

Faktografik axborot qidirish tizimi (FAQT) raqmli va mantli ma'lumotlarni saqlashda va qayta ishlashda qo`llaniladi. Tashkil qilinayotgan AATning asosiy qismi FAQT turidagi tizimga misol bo`ladi.

Ma'lumotlarni ishlash usuliga ko`ra AAT ikki qismga: axborot -ma'lumotnoma tizimi (AMT) va ma'lumotlarni ishlashning avtomatlashtirilgan tizimi (MIAT)ga bo`linadi.
AMT talab-javob tartibida ishlaydi. Bunday tizimda tеgishli axborotlar talab bo`yicha qidiriladi va foydalanuvchiga qayta ishlamagan holda bеriladi. Ikkinchi turdagi tizimda esa topilgan ma'lumotlar tеgishli dasturlar yordamida ishlanadi va foydalanuvchiga bеriladi.


Xulosa
Yuqoridagi fikrlardan shuni xulosa qilish mumkinki, Hayotimiz davomida MB(Ma’lumotlar ba’zasidan) judayam ko’p foydalanamiz. Ma’lumotlar ba’zasidan foydalanishni bilmasdan ish faoliyatini olib borish judayam qiyin. Shu sababli biz MB dan foydalanishni yaxshi o’rganishimiz kerak. Ma’lumotlar ba’zasidagi ma’lumotlar yozuv, rasm, ovozli xabar yoki vedio shaklida bo’lishi mumkin. Ularni tartibli joylashtirishimiz bizga kompyuterdan foydalanishda va ma’lumotlarni oson qidirib topishda yordam beradi. Shu sababli har bir tipdagi nma’lumotlarni o’z turdoshlari bilan birga saqlab qo’yishimiz maqsadga muvofiq. Masalan: rasmlarni alohida, ovozli xabarlarni va vediolarni ham alohida-alohida saqlashimiz bizga kompyuterdan foydalanishda bir qator qulayliklar yaratadi.

Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati
1-https://fayllar.org/download/malumotlar-bazasi-haqida-asosiy-tushunchalar-hozirgi-kunda-ins.doc
2-https://uz.eyewated.com/malumotlar-bazasi-nima/
3-http://www.hozir.org/mavzu-malumotlar-bazasi-nazariyasining-asosiy-tushunchalari-re.html