O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va Kommunikatsiyalarini

 

Ishlab chiqarish variantlari 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

Paypoq 

80 

70 

60 

50 

40 

30 

20 

10 

0 

---

Qo’lqop 

0 

5 

10 

15 

20 

25 

30 

35 

40 

Tikuvchi bir soat paypoq tikishdan voz kechsa u 10 ta paypoqdan voz kechgan 

bo’ladi, lekin u qo’shimcha 5 ta qo’lqop tikadi. Demak, 10 ta paypoqning alternativ 

qiymati 5 ta qo’lqopga teng. 

Tikuvchining ishlab chiqarish imkoniyatlari chizig’i formulasini aniqlaymiz. 

Tikuvchi bir kunda L soat ishlaydi deylik. Shundan Lq soatni qo’lqop tikishga, Lp 

soatni paypoq tikishga sarflaydi. 

Ishlab chiqarish imkoniyatlari chizigi 

 

 

 

 

 

 

 

 

Demak, Lq+ Lp=8 (1). 

Tikuvchining paypoq va qo’lqop ishlab chikarish funktsiyalarini yozamiz: 

P=10x Lp Q=5xLq(2) 

Bu yerda: P – paypoqlar soni (donada); 

Q – qo’lqoplar soni (donada) 

(2)-chi formulalardan Lp va Lq larni aniqlaymiz 

K L = I - ( 3 )10 

(3) ni (1 )ga qo’yamiz: 

—Ya +—K = 80 yoki 5 10 

P = 8 0 -2 xQ (4) 

(4) - funksiya orqali tikuvchining ishlab chiqarish imkoniyatlari chizig’ini va 8 

soatlik ish kunida paypoq va qo’lqop ishlab chiqarishning barcha kombinatsiyalarini 

aniqlash mumkin. 

5   10   15   20   25   30   35   40 

 

80 

70 

60 

50 

40 

30 

20 

10 

0

 

---

 

3-масала 

 Fermerda ball boniteti har-xil bulgan uchta ekin maydoni bor. U bu 

maydonlarga bugdoy yoki paxta ekishi mumkin. 1-maydondan 160 t kartoshka yoki 

50 t bugdoy, 2-maydondan 300 t kartoshka yoki 100 t bugdoy, 3-maydondan esa 140 t 

kartoshka yoki 60 t bugdoy olishi mumkin. Fermerning hosil imkoniyati chizigini 

grafikda tasvirlang. 

Yechimi: 

1 - maydondan 160 t kartoshka yoki 50 t bug’doy 

2 - maydondan 300 t kartoshka yoki 100 t bug’doy 

3 - maydondan 140 t kartoshka yoki 60 t bug’doy 

 

 

 

 

 

 

 

4-masala 

Zahro opasi va singlisi bilan kichik korxona ochdi. Zahro 1 yilda 400 qizlar yoki 

450 erkaklar ko’ylagi tika oladi. Opasi esa 350 qizlar yoki 400 erkaklar ko’ylagi tika 

oladi. Singlisi esa 300 qizlar va 350 erkaklar ko’ylagi tika oladi. Oilaviy kichik 

korxonaning ishlab chiqazish imkoniyatlarini hisoblang va grafikda tasvirlang 

Berilishi: 

Zahro: ayollar 400ta, erkaklar 450 

Opasi: ayollar 350ta, erkaklar 400 

Singlisi: ayollar 300ta, erkaklar 350 

 

 

Bug’doy  

210 

160 

 

60 

 

0 

160           460   600   Kartoshka 

Bug’doy

 

---

 

 

 

 

   

 

 

 

     А 

1050 

Ishlab chiqarish egri chizig’i