O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarni rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARNI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI URGANCH FILIALI TELEKOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARI VA KASBIY TA’LIM FAKULTETI TELEKOMMUNIKATSIYA INJINIRINGI KAFEDRASI OPTIK ALOQA TIZIMLARI FANIDAN  

Reja: 1. Passiv optik qurilmalar va ularning asosiy parametrlari. 2. Nurlanishni kiritish va chiqarish qurilmalari. 3. Ajraladigan va ajralmaydigan optik ulagichlar. 4. Optik tarmoqlagichlar: daraxtsimon va yulduzsimon tarmoqlagichlar, shahoblagich. 5. Optik attenyuatorlar. 6. Optik filьtrlar. 7 Optik izolyator va sirkulyatorlar. 8. Optik multipleksor/demultipleksorlar. 9. Optik kommutatorlar.
6- Ma'ruza: Tolali optik aloqa tizimlarining passiv elementlari
TOA tizimlarini normal ishlashi uchun ularni tarkibiga, turli xil passiv optik qurilmalar kiritiladi. Passiv optik qurilmalarga quyidagilar kiradi: optik signalni kiritish va chiqarish qurilmalari, ulagichlar, izolyatorlar, tarmoqlagichlar, filtrlar, attenyuator va boshqalar. Bu qurilmalar uchun quyidagi parametrlar umumiy hisoblanadi: turg'un to'lqin koeffisienti, qurilmalar tomonidan kiritiluvchi shovqin, to'lqin uzunligining ishchi diapazoni, ruxsat etiladigan quvvat sathi. 1. Turg'un to’lqin koeffitsienti Ktt va yuguruvchi Kyut to'lqin koeffisientlari qurilmani optik trakt bilan moslashish darajasini aniqlaydi, Ular aks etish koeffisienti  bilan bog'liq: Ktt=1/ kyut= ( 1+││)/( 1-││) bu yerda, ││=√Paks.e / Ptush ; Paks .e va Ptush – mos ravishda aks etgan va tushayotgan to'lqin quvvatlari.
Passiv optik qurilmalar va ularning asosiy parametrlari
2. Kiritiluvchi so'nish (yo'qotish)lar a, dB qiymati, optik qurilmaning kirish Pkir va chiqish Pchiq quvvatlari nisbatini logarifmi orqali aniqlanadi:
a =10 lg (Pkir/Pchiq);
Kiritiluvchi so'nish optik to'lqinlarni yoki yorug'likni yutilishi, sochilishi va aks etishi bilan shartlanadi.
3. Qurilmaning asosiy parametlarini berilgan texnik normalar doirasidan chiqmaydigan to'lqin uzunligi diapazoni min.......maks yoki chastota diapazoni min...maks ishchi deyiladi.
4. Asosiy parametrlari berilgan texnik normalar doirasidan chiqmaydigan quvvat sathi ruxsat etiladigan hisoblanadi. Ruxsat etilgan sathdan yuqori quvvati signal o'tganda, qurilmani kuyishi istisno etilmaydi. Boshqa parametrlar muayyan qurilmalarni bajaradigan vazifadan kelib chiqqan holda aniqlanadi.