O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti farg’ona filiali

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT
AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI FARG’ONA FILIALI

“ TT va KT ”

FAKULTETI
“ Dasturiy injiniring ”
KAFEDRASI
“ INSON VA KOMPYUTER O’ZARO TA’SIRI ”
FANIDAN

Amaliy mashg’ulot

Bajardi: 651-19 guruh talabasi
Kamoliddinov Jamoliddin
Qabul qildi: Sobirov M.
Farg’ona-2021


1-laboratoriya ishi
Mavzu: Operatsion tizim arxitekturasi BIOS-da ishlash
Ishning maqsadi: BIOS haqida boshlang‘ich ma‘lumotlar olish. Kompyuterning boshlang’ich sozlamalarini amalga oshirish usullari bilan tanishish. BIOS dasturiy va qurilmaviy sozlashlarini o’rganish.
Laboratoriya ishini bajarishda zaruriy vositalar: Shaxsiy kompyuter
Masalaning qo’yilishi: 1. BIOS haqida ma‘lumotlar olish. 2. BIOSni dasturiy o‘rganish. 3. BIOSni qurilmaviy o’rganish.
Ofislardagi shaxsiy kompyuter va qurilmalarni elektr manbaiga ulashdan so’ng ularni ishlatishda BIOS dan foydalaniladi. U tizim platada joylashgan alohida mikrosxema bo’lib, faqat o’qish va saqlash rejimlarida ishlaydi, yozish mumkin emas. U energiyaga bog’liq emas, chunki alohida akkumlyator batareykasidan ta’minlanadi. BIOS hajmi kichik bo’lib, unda ishlab chiqarilgan zavodda dasturlar yoziladi va doimiy saqlanishi uchun akkumlyator batareykasidan energiya bilan ta‘minlanadi. Dasturning asosiy vazifasi kompyuter tok manbaiga qo’shilgandan so’ng, avtomatik ravishda barcha qurilmalarning ish faoliyatini nazorat qiladi. U qo’yidagi amallarni bajaradi: Kompyuterning asosiy qurilmalarini testdan o’tkazish. Asosiy qurilmalarda nosozlik o’chramaganda operatsion sistemaning boshlang’ich yuklash modulini operativ xotiraga yuklaydi.
Operatsion sistemaning qolgan modullarini tashqi tezkor xotiraga yuklaydi. BIOS (doimiy xotira) — Pentuum tipidagi kompyuterlarda mavjud bo’lib, ulardagi ma‘lumotlar mikrosxema tayyorlanayotganda yoziladi. Bu ma‘lumotlardan keyinchalik kompyuter ishlayotganda faqat o’qish uchun foydalaniladi.
BIOS - bu termin bazali kiritish - chiqarish sistemalarisining asosidir. BIOS dastur va apparat simlari o’rtasidagi bog’lovchi hisoblanadi. Bazali kiritish - chiqarish istemalarining asosi, bu kombinatsiyalash BIOS lar va qiymatlar uchun yuklanadigan drayverlardir. BIOS ning bir qismi tizim platadagi mikrosxemaga joylashadi va u Firm Ware deb nomlanadi (aynan mana shu mikrosxema foydalanuvchi BIOS ni kompyuterdan apparat qismiga o’tkazadi). Operatsion sistema o’z o’rnida BIOS orqali apparat taminotiga murojaat қилади. Bu bog’lanish drayver qurilmalar ko’rinishida amalga oshiriladi.