O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari

flash:config.text system:running-config buyrug'i orqali u ishga tushiriladi.
Switch>en
Switch#rename flash:config.old flash:config.text Switch#copy flash:config.text system:running-config
Konfiguratsion fayl ishga tushirilganday keyin, yangi parol kirilsa bo'ladi
Switch1#conf t
Switch1(config)#enable secret NewPassword Switch1(config)#enable password NewPassword Switch1 (config)#line vty 0 4 Switch1 (config-line)#password NewPassword
Switchl (config-line)#login
Switchl (config-line)#exit
Switchl (config)#line console 0
Switchl (config-line)#passwordNewPassword
Switchl (config-line)#login
Topshiriq
Har bir talaba yuqorida keltirilgan ma’lumotlar bo'yicha Cisco Packet tracer muhitida laboratoriya ishini bajaradi. Bunda kommutator va marshrutizator qurilmalariga o'rnatilgan parollarning unitilishi yoki yo'qotilish holatlarida parollarni tiklash yoki qayta yangi parollarni o'rnatish jarayonini amalga oshiriladi.
Nazorat savollari

1. 
   Tarmoq qurilmalarining xavfsizligini ta’minlash vositalari
   
2. 
   Unitilgan parollarni qayta tiklashning qanday usullarini bilasiz?
   
3. 
   Qaysi holatlarda parollar qayta tiklanadi yoki yangi parol o'rnatiladi?
   
4. 
   Cisco qurilmalarida qanday xotira turlari mavjud?
   

5.

3. 
   laboratoriya ishi
   

Mavzu: Rezervlash protokollari - STP, RSTP va agregatsiyalash protokollari - LACP, PAgP ni sozlash
Ishdan maqsad: Kanal pog’onasi protokollari-STP (spanning-tree protocol), RSTP protokollari va LACP, PAGP аgregatsiyalash protokollarining sozlash va ishlash tamoyillari bo'yicha amaliy ko'nikmaga ega bo'lish.
Topshiriq:

1. 
   STP (spanning-tree protocol), RSTP protokollari bo'yicha topshiriq:
   

-SW1, SW2 va SW3 kommutatorlar interfeyslarining 4.1-rasmda ko'rsatilgandek sozlang va tekshiring.
-STP protokoli bo'yicha root switch va root secondary kommutatorlami sozlang va tekshiring.
-Har bir kommutatorni ildiz kommutator (root) qilib, kadrning harakat yo'nalishlarini o'zgartiring.
-Har bir kommutator konfiguratsiya natijalarini tahlil qiling.

4.1 - rasm. STP protokoli asosida tuzilgan tarmoq topologiyasi

2. 
   LACP, PAGP agregatsiyalash protokollarining sozlash va ishlash tamoyillari bo'yicha topshiriq
   

• 
  S1, S2 kommutatorlarning interfeyslarini rasmda ko'rsatilgandek sozlang va tekshiring
  
• 
  LACP yoki PAgP protokollari yordamida kanal agregatsiya konfiguratsiyalarini amalga oshiring
  
• 
  Har bir kommutatorda yozilgan buyruqlarning vazifalarini o'rganing.
  

1. 
   - topshiriq bo'yicha qisqacha nazariy ma’lumot
   

STP protokoli OSI modelining kanal pog'onasi protokoli bo'lib, IEEE 802.1d standartida asosida tavsiflangan. STP protokoli 1985 yilda Radia Perlman tomonidan ishlab chiqilgan. Protokolning quyidagi spetsifikatsiyalari mavjud: PVSP+, RSTP, MSTP, SPM.
STP protokolining asosiy maqsadi Ethernet tarmog'idagi ixtiyoriy topologiyada bir-biriga bog'langan bir nechta kommutatorlar o'rtasidagi kanalda pet (petel) hosil bo'lishini oldini olishga qaratilgan. STP protokoli tarmoqda kommutatorlar bir-biri bilan bog'lanishlarning mantiqiy daraxtini yaratishga asoslangan. Daraxtning yuqori qismida ildiz kommutator (Root switch) va undan keyingi filial (otvetvleniya), ya’ni ildiz bo'lmagan kommutatorlar joylashadi. Kommutatorlar bir-biri bilan bog'langan holatda, asosiy magistral kanalni ishlatib, boshqa kanallarni fizik jihatdan bog'lab, lekin mantiqiy jihatdan avtomatik bloklab qo'yish imkoniyatini beradi (4.2-rasm). Daraxtni qurish jarayoni quyidagi bosqichlardan iborat:

• 
  Ildiz kommutatorni tanlash (root switch);
  
• 
  Ildiz portlarni tanlash (root port);
  
•