O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi tоshkеnt aхbоrоt tехnоlоgiyalari univеrsitеti

Mobil xavfsizlikni tahdid qilishda yana nima bor?
Garvard Business Review (HBR) ma'lumotlariga ko'ra, xakerlar uchun maqbul nishonga aylanganiga qaramay, tarmoq xavfsizligi va kompyuter xavfsizligiga nisbatan mobil xavfsizlik birinchi o'ringa qo'yilmagan. HBR hatto mobil ekotizim ichida ham, mobil ilovalarni ishlab chiqishga nisbatan xavfsizlik xarajatlari surunkali ravishda kam mablag' bilan ta'minlanganligini xabar qildi. Bizning mobil qurilmalarga bo'lgan ishonchimiz oshgani sayin ma'lumotlarning ahamiyati va shu sababli kiberjinoyatchilarga turtki ortib bormoqda. Biz hozirda muhokama qilgan mobil xavfsizlik tahdidlaridan tashqari, quyidagi uchta asosiy ta'sir yo'nalishlariga qaratilgan yangi tahdidlar to'g'risida ogoh bo'ling:

SMiShing: Fiber firibgarliklar singari, kiberjinoyatchilar ham odamlarni zararli dasturlarni yuklab olish, zararli havolalarni bosish yoki maxfiy ma'lumotlarni oshkor qilish uchun aldashga urinmoqdalar. SMiShing hujumi elektron pochta o'rniga matnli xabarlar orqali boshlanadi.

BYOD: biznes foydalanuvchilariga shaxsiy mobil qurilmalardan yuqori darajadagi kirish huquqi berilganligi sababli, ko'plab biznes vazifalari uchun smartfonlar va planshetlar ish stollarini samarali ravishda egallamoqda. Biroq, shaxsiy mobil qurilmalar ular o'rnini bosadigan tashkilotga tegishli statsionar kompyuterlar singari o'rnatilgan xavfsizlik va boshqaruvni taklif qilmaydi.
Narsalar interneti (IoT): RFID chiplaridan tortib termostatlargacha va hatto oshxona anjomlariga qadar aqlli qurilmalar sonining juda tez o'sishi bilan ularni har doim ham antivirus orqali haxavfsizligini ta’minlab bo’lmaydi. Bu IoT qurilmalarini katta tarmoqqa kirish nuqtasi sifatida foydalanadigan xakerlar uchun jozibali nishonga aylantiradi.

2. 
   Android qurilmalarni himoyalash texnologiyalari
   

Yuqorida tavsiflangan tahdidlarga qarshi turadigan xavfsizlik mexanizmlari ushbu bo'limda keltirilgan. Ular har xil toifalarga bo'linadi, chunki barchasi bir xil darajada harakat qilmaydi va ular operatsion tizim tomonidan xavfsizlikni boshqarishdan tortib foydalanuvchining qurilmaning ishlatish madaniyatini oshirishgacha bo’lishi mumkin. Yuqorida aytib o'tilgan holatlarni ko'rib chiqadigan bo'lsak, bazi hollarda tizim dasturni buzilishdan himoya qiladi, boshqa hollarda shubhali dasturiy ta'minotni o'rnatishga yo'l qo'yilmaydi.

4-rasm. Mobil qurilmalarni xavfsizligini ta’minlash