O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti samarqand filiali

Elektr filtrlar va ularning xususiyatlari

( quyi va yuqori chastota filtrlar, yulak va rejektorli filtrlar, analogli, diskretli va raqamli filtrlar).


Elektr qarshilik
Ma’lumki, elektr zaryadlarning yo‘nalgan xarakatiga elektr toki deyiladi. Elektr zaryadlari o‘z xarakatida boshqa zaryad, atom va malekulalar bilan to‘qnashadilar. Bunda zaryadlarning tezligi va kinetik energiyasi kamayadi. Lekin elektr maydon ta’sirida zaryadlarning tezligi yana oshadi. Yangi to‘qnashishda esa tezligi yana kamayadi. Natijada o‘tkazgichda zaryadlarning bir tekis xarakati o‘rnatiladi. Shunday qilib o‘tkazgich zaryadlarning xarakatiga qarshilik ko‘rsatadi.
Qarshilikka teskari kattalik elektr o‘tkazuvchanlik deyiladi va g bilan belgilanadi.

O‘tkazgichning materiali, uzunligi va ko‘ndalang kesimi ma’lum bo‘lsa, uning qarshiligi quyidagicha aniqlanadi.

Qarshilikning temperaturaga bog‘liqligi
yoki

Om qonuni
Berk zanjirda tok qiymati elektr yurituvchi kuch qiymatiga to‘g‘ri proporsional, ichki va tashqi qarshiliklarning yig‘indisiga teskari proporsional bo‘ladi:
yoki Agar R=0 bo‘lsa
Ish, energiya va quvvat
Iste’molchidagi zaryadlarni ko‘chirishda bajarilgan ish quyidagicha topiladi:
, ,

ekanligini topamiz. Bunda; - manbada issiqlikka aylangan energiya tashqi zanjirda sarf qilinadigan energiya .

Ishning bajarish tezligi quvvat deyiladi.
(Vt)-manbaning quvvati.
(Vt) – iste’molchining quvvati.
(Vt) – isrof bo‘lgan quvvat.
Joul – Lens qonuni
Issiqlikka aylanuvchi elektr energiya;
(j) yoki (kal).
Qarshiliklarni ketma – ket ulash

1.1-rasm

, ,
Tok kuchi zanjirning barcha qismlarida bir xil bo‘lgani uchun,
bo‘ladi.
Qarshiliklardagi kuchlanishlarni ularning qisqichlaridagi potensiallar ayirmasi bilan ifodalash mumkin:



tenglamani hadma –had tokka bo‘lsak, quyidagini topamiz:
yoki - zanjirning umumiy qarshiligi.