O’zbekiston respublikаsi аloqа, аxborotlаshtirish vа telekommunikаtsiya texnologiyalаri dаvlаt qo’mitаsi

bob ITU_T kodeklari yordamida Telekommunikatsiya tarrmoqlarida QoS parametrlarini monitoring qilish

3.1 Konfiguratsiya jarayoni
Tarmoqda xizmat ko'rsatish sifati (Quality of Service) ni ta'minlash jarayoni to'rtta turli internet servis `provayder (Internet Service Provider)larga ulangan marshrutizatorlar o’rtasida IP SLA (Service Level Agreement) monitoringi GNS3 dasturidan foydalangan xolda amalga oshirildi. `

UMUMIY XULOSA
Marshrutizator ishlashining avzlligi ma’lumot oqimining hajim cheklanishi osongina hal qiladi va ma’lumot almashinuvini yo‘lga qo‘yadi. Ularning kamchiligini esa kichik talab qilib marshrutizatsiya resurlariga bog‘lab OSI modelining uchinchi satxida ishlaydiga zamonaviy kommutator va marshrutizatorni moslashtiradi. Tarmoq texnologiyasini ozgaruvchanligini nisbiylashtirish mumkin emas, chunki boshqa 50% qoladi – bu tarmoqlar to‘g‘risidagi tushunchalardir bu tushunchalar o‘quvchini tarmoq bo‘yicha yetuk mutaxasis bo‘lishi taminlaydi. O‘zining ozgaruchanligiga qaramay marshrutizatsiya protokoli matematik yechimlarni yechish uchun ishlatiladi va isbotlangan kompyuter tarmoqlarining algoritmlarni qaytadan ishlatish uchun kerak bo‘ladi.
Marshrutizatorni xotirasi chekli imtiyozsiz xizmat ko‘rsatishining matemetik modelidan olingan natija o‘rtacha xisoblanadi bu usulda ishlovchi marshrutizatorlar hech qanday imtiyozga ega emas faqat xotirasi chekli bo‘lgani uchun keragidan ko‘p paketlar kelsa ularni tashlab yuboradi, matematik va immitatsion modellarning natijalari qiyosiy taqqoslanib bir-biriga yaqin qiymatlar chiqishi sibotlandi.
Marshrutizatorni xotirasi cheksiz, imtiyozli xizmat ko‘rsatishining matemetik modelidan olingan natijalar qolgan natijalardan ancha samarali xisoblanadi chunki uning xotirasi cheksiz hohlagancha paketlarni qabul qiladi, yoqolmaydi agar to‘g‘ri yo‘nalgan bo‘lsa unga qo‘shimcha imtiyozli paketlarga ham xizmat ko‘rsata oladi olingan natija immitatsion natijaga yaqin chiqdi.
Marshrutizatorni xotirasi chekli, imtiyozli xizmat ko‘rsatishining matemetik modelidan olgan natijalar samaradorligi past kutish vaqti qolgan qurilmalarga qaraganda ancha yuqori ekanligi aniqlandi. Buning sababi bu qurulmaning xotirasi chekli ham imtiyozga ega xisoblanadi bu umumiy ishlash vaqtini ikki barobar oshib ketishiga sabab bo‘ladi va matematik natija bilan immitatsion natijalar bir-biriga yaqin chiqdi.
Marshrutizatorda xotirasi chekli imtiyozsiz tizimga ega bo‘lsa xizmat ko‘rsatish samaradorligi o‘rtacha xisoblanadi, chunki imtiyozga ega emas xotirasi cheklangan. Paketlarning yoqolishlari kam bo‘lishi uchun kichik tarmoqlarda qo‘llashni tafsiya qilaman.
Marshrutizatorda xotirasi cheksiz imtiyozli tizimga ega bo‘lsa xizmat ko‘rsatish samaradorligi qolgan tizimlarga qaraganda ancha samarali xisoblanadi, chunki xotirasi cheksiz paketlarni yoqolish ehtimoli kam yana qo‘shimcha imtiyozli paketlarga xizmat ko‘rsataolish qobilyatiga ega. Bu turdagi marshrutizatorlarni katt tarmoqlarda qo‘llashni tafsiya qilaman.
Xotirasi chekli, imtiyozli xizmat ko‘rsatuvchi marshrutizator qolgan marshrutizatorlarga qaraganda samaradorligi past, xizmat ko‘rsatish vaqti nisbatan baland, yoqolishlar extimolligi yuqori xisoblanadi.