O`zbekiston respublikasi aloqa, axborotlashtirish va telekommunikatsiya texnologiyalari davlat

Fizik chora, ashaddiy buzg`unchilarni tizimning tashkil etuvchilariga va ximoya kilinayotgan axborotga kirib olishning mumkin bo`lgan yo`llarida fizik to`siqlarni yaratish uchun maxsus mo`ljallangan turli ko`rinishdagi mexanik elektrik va elektron qo`llanmalar va inshootlar tegishlidir.
Apparat - dasturli vositalar. Ularga mustaqil yoki boshqa vositalar bilan birgalikda tizimlarning axborot xavfsizligini ta`minlaydigan quyidagi usullarni amalga oshiradigan turli xil elektron kurilmalar va maxsus dasturlar kiradilar:

• 
  tizim sub`ektlarini identifikatsiyalash (anglash) va autentifikatsiyalash;
  
• 
  KT va T larini resurslariga murojaat qilishni cheklash;
  
• 
  axborot butunligini nazorat kilish;
  
• 
  axborot maxfiyligini ta`minlash;
  
• 
  tizimlarda bo`layotgan xodisalarni qayd etish va taxlil kilish;
  
• 
  KT va T resurslarini va tashkil etuvchilarni zahiralash.
  

Ximoya qilishning texnologik chorasi, bu berilganlarni qayta ishlashning texnologik jarayonlariga organik sozlanadigan tadbirlar to`plamidir. Ularga quyidagilar kiradi:

• 
  axborot tashuvchilarini arxiv nusxalarini yaratish;
  
• 
  tizimning tashqi xotiralarida qayta ishlanayotgan fayllarni dastaki yoki avtomatik saqlash;
  
• 
  KT va T lari foydalanuvchilarni maxsus jurnallarda qayd etish;
  
• 
  foydalanuvchilarni u yoki bu resurslarga murojaat qilishni avtomatik qayd
  

kilish;

• 
  barcha texnologik jarayonlarni va jarayonlarini bajarish bo`yicha maxsus
  

yo`riqnomalarni ishlab chiqish.

XULOSA

BMI ning birinchi bo`limida quyidagi masalalar keltirilgan:

• 
  tarmoqning tashkil etilishi va ularga qo`yiladigan talablar, asosan tarmoqning tashkil etilishi, tarmoq elementlari, ularning vazifalari va xususiyatlari, tarmoq tuzilmalari komponentlari, tarmoqning funktsional modeli, kommutatsiya usullari;
  
• 
  axborot xavfsizligini buzilishiga olib keluvchi taxdidlarning turlari va ularning tasniflari, ximoyaning buzilishlari, passiv xujumlar, ma`lumotlar oqimini taxlili, axborotlar mazmunini fosh etish, ximoya mexanizmlari;
  
• 
  axborot xavfsizligini ta`minlash choralari tasniflari, komp`yuter tizimlari va tarmoqlarining axborot xavfsizligini ta`minlash va apparat dasturli vositalar ko`rib o`tilgan.
  

2.