O‘zbеkistоn rеspublikasi aхbоrоt texnologiyalari va kоmmunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

Sanitariya-gigiena talablari.
Informatika darsida oʻquvchilar kompyuterda 
ishlaganlarida, boshqa darslardan farqli oʻlaroq, ularning bir qator mushaklari tarang 
holatda boʻladi va kompyuterda uzoq muddat ishlash toʻliq shakllanib ulgurmagan 
oʻquvchilarning badanlarining zoʻriqishiga va notoʻgʻri shakllanishiga olib kelishi 
mumkin. Buning oldini olish uchun quyilarga talablarga rioya qilish kerak.

Kompyuter monitori oʻtirgan oʻquvchilarning koʻzlari darajasida boʻlib,
oʻquvchilar undan 40 sm dan 80 sm gacha boʻlgan masofada oʻtirishlari 
imkoniyatiga ega boʻlishlari kerak.

Kompyuterning klaviaturasi oʻtirgan oʻquvchilarning bukilgan tirsaklari 
darajasida boʻlishi kerak. Sichqon uchun klaviaturaning ikkala tomonidan 
yetarlicha joy qoldirilishi va ular bir xil balandlikda boʻlishlari kerak.

Kompyuterlarni hatto maxsus ishlangan stend va shkaf koʻrinishidagi 

---

mebellarga joylashtaqiqlanadi. Kompyuter stolining tortmalari boʻlsa, ular 
oʻquvchilarning oʻtirgan holda oyoqlarini oxirigacha uzatishlariga halaqit 
berishi kerak emas.

Kompyuterda muttasil ishlash vaqti oʻquvchilar uchun 30 minutdan ortmasligi 
kerak.

Kompyuter xonasining kvadrat metrlardagi sathi unga joylangan kompyuterlar 
sonidan kamida 6 marta koʻp boʻlishi kerak.

Kompyuter xonalari yetarli quvvatga ega ventilyasiya tizimiga ega boʻlishi 
kerak.

Kompyuter klaviaturasida iflos qoʻllar va oʻstirilgan tirnoqlar bilan ishlashga 
ruxsat berilmaydi.

Yuqumli kasalliklar huruji paytida oʻquvchilar kompyuterda ishlashdan oldin 
va keyin qoʻllarini sovun bilan yuvishlari kerak.

---

Xulosa 
Ushbu 
bitiruv 
malakaviy 
ishida 
Umumiy 
oʻrta ta’lim muassasalari 
oʻquvchilariga matematik xisoblashlarni oʻrgatuvchi mobil ilova yaratildi. Ushbu 
bitiruv malakaviy ishini bajarish davomida quidagi natijalarga erishildi: 
-
Matematik xisoblashlarni oʻrgatuvchi bir qator mobil ilovalar tahlil qilinidi. 
Bular : EMT Donate, Math tips and tricks, Math expert, King of Math, 
Matem.Xitrosti ilovalari. Bu ilovalarda asosan oʻrgatish va misollar 
yechishga asoslangan. Shuningdek ushbu dasturlardagi imkoniyatlar va 
kamchiliklar oʻrganib chiqildi. Oʻrganish natijasidagi kamchiliklar va 
imkoniyalar dasturni yaratishda inobatga olindi; 
-
Umumiy oʻrta ta’lim muassasalaridagi 3-sinf, 4-sinf, 5-sinf, 6-sinf, 7 sinf va 
8-sinf matematika fani darsliklar tahlil qilindi. Ulardan qoʻshish, ayirish, 
koʻpaytirish, boʻlish, kvadrat, ildiz va foiz hisoblashlarni oʻrgatish metodlari 
va usullari oʻrganildi; 
-
Mobil ilovani loyihasi Star UML loyihlash tilida loyihalandi va arxitekturasi 
ishlab chiqildi; 
-
Dasturlash 
uchun 
instrumental 
vositalar 
sifatida 
JAVA 
dasturlash 
texnalogiyasi tanlandi, ushbu tilda ilovalarni yaratish usullari oʻrganildi va 
shu dasturlash tilida android ilova yaratildi; 
-
Dasturdan foydalanish uchun yoʻriqnoma ishlab chiqildi; 
Yaratilgan dasturiy ta’minot interfeysi bir nechta tillarda yaratildi. Bu tillar 
qatorida oʻzbek tili ham mavjud boʻlib bu oʻzbek tilida matematik xisoblashni 
oʻrganish uchun imkoniyat yaratadi. Yaratilgan ilovani keyinchalik barcha sinflar 
uchun matematika fani boʻyicha mavzularni oʻrgatuvchi alohida mobil ilovalar 
shaklida rivojlantirish mumkin. 

---