O’zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik instituti

Nihoyat, g’oyalar. 
Ularni S.S.Alekseev juda yaxshi ta’riflagan: «g’oyalar deganda, 
eng yuksak va ahamiyatga molik butun koinot olami, aql-idrok... uchun xarakterli hodisalar 
mahsuli tushuniladi. g’oyalar aql-idrok va ishonch-e’tiqodning tabiat va narsalar olamiga 
yorib kirishini ifodalaydi. Bu qattiq, vahshiy qonuniyatlar va ko’r-ko’rona tasodiflar 
saltanatidagi yorqin nurdir. g’oyalar fan mazmunini tashkil etadi, kutilmagan yangiliklar... 
dunyoqarashlarning tarqatuvchilari bo’ladilar. Lekin muayyan tarixiy shart-sharoitlarda 
g’oyalar mafkura - hokimiyat bilan bog’liq buyruq ohangidagi qarashlar to’plamiga 
aylanadi.
g’oyalar, hokimiyat va mulk singari jamiyat hayotida birdek bo’lmagan ziddiyatli 
ahamiyatga ega»
25
. 
Jamiyatda fikrlar xilma-xilligi bo’lmagan, bir mafkura suradigan hollar ayniqsa 
xavflidir. Masalan, sobiq Ittifoqda markscha-lenincha mafkura hukmronligi xudd shunday 
davr bo’lgandi. «YAgona mafkura hukmron bo’lgan joyda tenglik va adolat bo’lmaydi. Biz 
buni o’tmishdagi achchiq tajribamizdan juda yaxshi bilamiz»
26
, deginida Prezidentimiz 
Islom Karimov ming bora haq. Bizning mamlakatimizda mazkur qoida qonuniy 
mustahkamlab qo’yilgan - O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 12-moddasida 
shunday deyilgan: «O’zbekiston Respublikasida ijtimoiy hayot siyosiy institutlar, mafkuralar 
va fikrlarning xilma-xilligi asosida rivojlanadi. 
Hech qaysi mafkura davlat mafkurasi sifatida o’rnatilishi mumkin emas»
27
. 
Biroq, umumaxloqiy tamoyillar, diniy vahiylar va fatvolar, tabiiy huquqshunoslik, 
24
КаримовКА. «O’zbekiston” XXI асрга интилмоқда. Т., ««O’zbekiston”», 1999, 4-5-betлар. 
25
Алексеев С. С. Теория права. - М.: Издателъство «Бек», 1995, 26-bet. 
26
Каримов И.А. «O’zbekiston”: миллий истиқлол, иқтисод, сиѐсат, сиѐсат мафкура, . 1-tom. Т., ««O’zbekiston”», 
1996, 16-bet. 
27
Республикасининг Конституцияси. Т., «Адолат», 1998. 

---

25 
insonning asosiy huquqlari va erkinliklari tushunchalariga chuqur singib ketgan 
insonparvarlik ruhi bilan sug’orilgan yuksak g’oyalar - inson hayotining mazmunini tashkil 
etadi. g’oyalarsiz, mafkurasiz inson ijtimoiy hayotining mavjud bo’lishi mumkin emas. 
Xuddi shuning uchun ham Islom Karimov: