O’zbekiston respublika oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Jahondagi ba’zi integratsion birlashmalarning tarkibi va shakllari 
 
Integratsiyalashuv 
shakli 
Integratsion 
birlashmaning  nomi 
Integratsion 
birlashmaning  tashkil 
topish  sanasi 
Integratsion 
birlashmaga  a’zo 
davlatlar  soni 
Erkin  savdo zonalari 
1.Evropa  Erkin  savdo 
Uyushmasi 
1960 
4 
(EESU) 
2.SHimoliy  Amerika 
Erkin  savdo 
Uyushmasi  (NAFTA) 
1994 
3 
Bojxona  ittifoqlari 
1. YeIning  Turkiya 
bilan  shartnomasi 
1963 
20+1 
2. Arab umumiy 
bozori  (ASM) 
1964 
7 
Umumiy  bozor 
1. Janubiy  Konus 
umumiy  bozori 
(MERKOSUR) 
1991 
4 
2.Fors ko’rfazi  arab 
davlatlari  hamkorlik 
kengashi 
1981 
6 
Iqtisodiy  ittifoqlar 
EEvropa  ittifoqi 
1957 
27 
2.Benilyuks  iqtisodiy 
ittifoqi 
1948 
3 
Erkin  savdo 
hududlarini  tashkil 
etish  arafasida 
bo’lganlar 
1.Janubiy-sharqiy 
Osiyo  mamlakatlari 
uyushmasi  (ASEAN) 
1967 
10 
2.0siyo-Tinch  okeani 
iqtisodiy  hamkorligi 
1989 
21 
Iqtisodiy  xamkorlik 
1.BRIK  
2.BRIKS 
2001 
2011 
4 
5 
 
O’zbekiston  a’zo  bo’lib  kirgan  integratsion  birlashmalarning  ham 
shakllangan  va  rivojlanayotgan  mexanizmi  mavjud.  YevrAzES,  Iqtisodiy 
Hamkorlik  Tashkiloti,  Mustaqil  Davlatlar  Hamdo’stligining  huquqiy  asoslari 
yaratilgan  bo’lib,  ular  amal  qilishining  iqtisodiy  mexanizmlari  ham  rivojlanmoqda. 
Biroq,  aytish  kerakki,  bu  integratsion  tuzilmalar  bosqichma-bosqich  rivojlanib 
borishi,  milliy  xo’jaliklarning  tub  iqtisodiy  manfaatlariga  to’la  javob  berishi  va 
milliy  davlatchilik  asoslariga  zid  bo’lmasligi  maqsadga  muvofiq.  Aks  holda,  ular 
muvaffaqiyatli  amal  qilmaydi,  davlatlar  o’rtasidagi  integratsion  munosabatlar 
takomillashmaydi. 

---

 
171 
Fan-texnika 
taraqqiyoti 
natijasida 
xalqaro 
mehnat 
taqsimoti 
va 
ixtisoslashuvining 
chuqurlashuvi 
mamlakatlar 
o’rtasida 
savdo-iqtisodiy 
aloqalarning  rivojlanishiga,  bir  hududda  joylashgan  mamlakatlar  o’rtasida