O’zbekiston respublika oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Iqtisodiy  integratsiya  asosiga  xo’jalik  hayotining  o’sib  borayotgan 
internatsionallashuvi,  xalqaro  mehnat  taqsimotining  chuqurlashuvi,  fan-texnika 
taraqqiyoti,  milliy  iqtisodning  ochiqligi  darajasining  ortib  borishi  kabi  omillar  ham 
kiradi. 
Iqtisodiy 
integratsiyaning 
shart-sharoitlari 
  sifatida  integratsiyada 
qatnashayotgan  mamlakatlar  bozorining  rivojlanish  darajasini  solishtirish,  ularning 
geografik  yaqinligi,  ular  oldida  turgan  muammolarning  umumiyligi,  bozor 

---

 
164 
islohotlarini  tezlashtirishga  intilish,  integratsion  jarayonlardan  chetda  qolmaslik 
kabi xususiyatlarni  qayd yetib o’tish kerak. 
Integratsiyaning  eng muhim  umumiy  iqtisodiy tavsifi  quyidagilardan  iborat: 
1. Iqtisodiy jarayonlarni  davlatlararo  miqyosda yo’lga qo’yish. 
2.  Bir-biridan  u  yoki  bu  darajada  mustaqil  hisoblangan  milliy  xalq  xo’jalik 
majmualari  o’rniga  umumiy  mutanosiblikka,  umumiy  qayta  ishlab  chiqarish 
tizimiga  yega  bo’lgan  biron  mintaqaviy  internatsional  majmuani  asta-sekin 
shakllantirish. 
3.  Mintaqa  doirasida  mahsulotlar,  ishchi  kuchi,  moliyaviy  resurslarning 
davlatlararo  harakati  uchun  hududiy  sharoitlarni  kengaytirish  hamda  bunday 
harakatga  monelik  qiluvchi  ko’pdan-ko’p  ma’muriy  va  iqtisodiy  g’ovlarni  bartaraf 
yetish. 
4.  Integratsion  birlashmalarda  qatnashuvchi  davlatlarning  ichki  iqtisodiy 
shart-sharoitlarini 
bir-biriga 
yaqinlashtirish, 
ularning  iqtisodiy  rivojlantirish 
darajalarini  tenglashtirish. 
Odatda,  u  yoki  bu  jo’g’rofiy  mintaqa,  unda  joylashgan  qo’shni  mamlakatlar 
shunday integratsion  birlashmalarning  asosiy o’zagini tashkil  etadi. 
Hozirda  qariyb  100ga  yaqin  mintaqaviy  tashkilotlar  va  70mingdan  oshiq 
millatlararo  korporatsiyalar  mavjud.