O’zbekiston Oliy va o’rta mahsus ta’lim vazirligi Toshkent davlat sharqshunoslik instituti



Download 2,19 Mb.
Pdf ko'rish
bet66/93
Sana14.09.2021
Hajmi2,19 Mb.
#174459
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   93
Bog'liq
arab tili fanidan 22.05.00. sharq filologiyasi bakalavriaturasining i-iv kurslari uchun maruza matnlari (1)

 
TAYANCh IBORALAR 
 
1.  Istisno yuklamalari 
2.  Mustasno 
3.  Manfiy jumla 
 
ADABIYOTLAR 
 
1.  Ibrohimov N.I., Yusupov M. Arab tili grammatikasi. T., 1997 y. 
2.  Talabov E. Arab tili. T., 1992 y. 
3.  Holidov B.Z. Uchebnik arabskogo yaz’ka. T., 1977 y. 
4.  Grande B.M. Kurs arabskoy grammatiki v sravnitelno-istoricheskom osveshenii. 
M., 1998. 
5.  Kovalyov A.A., Sharbatov G.Sh. Uchebnik arabskogo yaz’ka. M., 1998. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
 
 
124
 
 
 
ISTAK MAYLI YuKLAMALARI 
 
REJA 
1.  Istak mayli haqida umumiy ma’lumot. 
2.  Istakni ifodalashda ishlatiladigan yuklamalar. 
3.  Istak maylining qoidalar. 
 
Bu  mayl  ish-harakatni  bajarishdan  ko’zlangan  maqsadni  ifodalash  uchun 
ishlatiladi.  Buning  uchun  fe’ldan  oldin 
 ْيرر ك
    yoki    ِل
    yuklamalari  ishlatiladi.   ِل  
yuklamasi istak maylidagi fe’lga qo’shilib yoziladi.  
Masalan: 
اوُبُتْك يِل
                                
 - Yozishlari uchun 
 ْي ك
 
  م هْرفأ
                              
 - Tushunishim uchun 
Agar  istak  mayylidagi  fe’l  inkor  ma’nosida  bo’lsa,  bu  yuklamalardan  keyin 
لا
   
yuklamasi qo’yiladi: 
لاْي كِل
 
 =
 ِل 
 +
 ْي ك
 
 +
لا
 
  
Masalan: 
لا
 
 ْمِلْظ ت
 
لاْي كِل
 
 ْمُلْظُت
                           
 - Zulm ko’rmayin desang, zulm qilma. 
Istak, maqsad, niyat, zarurat, imkoniyat kabi turli hissiyotlarni ifodalovchi fe’llar 
oldidan 
 ْن أ
   , agar istak mayli inkor ma’noda bo’lsa 
 ْن أ
 
 +
لا
 
 =
 خلاأ
 
 yuklamasi ishlatiladi.  
Masalan: 
         أ رْرقأ ْن أ  ِلي ْ  ْسما
                  
 - q’ishimga ruhsat bering. 
                      ًة لا سِر  بُتْك أ ْن أ ُديِرُأ - Hat yozishni hohlayman. 
                                 ِني بِرْض ي خلاأ - Meni urmasligi uchun. 
Istak  mayli   
 َّ ر ح
    yuklamasidan  keyin  ham  ishlatiladi  va  u  –gacha  ma’nosini 
bildiradi. 
Masalan: 
   
 ُتْرِه س
 
 َّ  ح
 
 ِلْيَّللا
 
 - Tungacha bedor bo’ldim  
 ْنر ل
    yuklamasidan  keyin  ham  istak  mayli  formasi  ishlatiladi  va  kelasi  zamonda 
mutloq amalga oshmaydigan ish-harakatni bildiradi. 
Masalan: 
  ك ع م ْب هْذ أ ْن ل
                    
 - Sen bilan hech qachon bormayman. 
 
 
SAVOLLAR 
 
1. Arab tilida necha hil mayl bor? 
2. Istak mayli nimani ifodalaydi? 
3. Qanday yuklamalar istak maylini ifodalaydi? 
 


 
 
 
125
 
 
 

Download 2,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   93




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish