O’zbekiston Oliy va o’rta mahsus ta’lim vazirligi Toshkent davlat sharqshunoslik instituti

SAVOLLAR  
 
1.  Predlog nima? 
2.  Tub predloglar qanday yasaladi? 
3.  Yasama predloglar qanday yasaladi? 
4.  Predloglardan keyin kelgan ismlar qaysi kelishikda qo’yiladi? 
 
 
ADABIYOTLAR 
 
1. Ibrohimov N.I., Yusupov M. Arab tili grammatikasi. T., 1997 y., .. 
2. Talabov E. Arab tili. T., 1992 y. 
3. Holidov B.Z. Uchebnik arabskogo yaz’ka. T., 1977 y. 
4. Grande B.M. Kurs arabskoy grammatiki v sravnitelno-istoricheskom osveshenii. 
M., 1998. 
5. Kovalyov A.A., Sharbatov G.Sh. Uchebnik arabskogo yaz’ka. M., 1998. 
 

---

 
 
 
116
 
 
 
11.-11.8. YuKLAMALAR 
So’roq yuklamalari 
REJA 
1.  So’roq gaplarning qismlarga bo’linishi. 
2.  So’roq gaplar haqida ma’lumot. 
3.  So’roq so’zlarning ishlatilish o’rinlari. 
 
Tarkibidagi so’roqning ma’nosiga qarab so’roq gaplar uch turga bo’linadi: 
1.  Umumiy  so’roq  gap.  Ha  yoki  yoq    so’zlariga  javob  bo’ladigan  so’roq  gaplar 
umumiy  so’roq  gaplardir.  Bunday  so’roq  gaplar 
لرره
    yoki  أ   yuklamalari 
yordamida yasaladi. 
Masalan: 
 ْل ه
 
  تْنأ
 
  بِلاط
                         
 - Sen dehqonmisan?
 
                            
 أ 
  يِه
 
  ة حلا ف
  - U ayol dehqonmi? 
2.  Mahsus  so’roq  gap.  Muayyan  so’roq  yuklamalari  yordamida  yasaladigan  va 
to’la  javobni  talab  qiladigan  so’roq  gaplar  mahsus  so’roq  gap  deyiladi. 
Bunday  gaplar  so’roq  yuklamalari  bilan  boshlanadi.  Arab  tilida  quyidagi 
so’roq yuklamalri mavjud:  
  يأ  –  qaysi?,  اذارم  –  nima?,  مرك  –  qancha?,   رم  –  qachon?,  ارم  –  nima?,  فريك  – 
qanday?, 
نرم – kim?, نريأ – qayerda?  Bularga turli predloglar qo’shilib yangi 
so’roq  olmoshlari  yasaladi: 
اررمِل
    -  nima  uchun?, 
لىإ
 
  نررْي أ
 
  -  qaerga?, 
 ْنررِم
 
  نررْيأ
 
  - 
qaerdan?, 
لىإ
 
    م
 
 - qachongacha?, 
 ْم كِب
   - qanchadan? va hokazolar.  
Masalan:   
                              كوُب أ  نْي أ  - Otang qaerda?