Oʻzbekiston kasaba
uyushmalari
federatsiyasi
Oʻzbekiston kasaba uyushmalari
federatsiyasi — ishlab chiqarish va
noishlab chiqarish sohasidagi faoliyat
turi boʻyicha umumiy manfaatlar bilan
birlashgan xodimlar, qisman ish bilan
band boʻlganlar yoki vaqtincha ishsizlar,
talabalar va oʻquvchi yoshlar,
pensionerlar, aholi boshqa qatlamlarini
birlashtirgan kasaba uyushmalarini oʻz
ichiga oladi va oʻzini oʻzibvvfg
boshqaradigan koʻngilli nodavlat,
notijorat jamoat tashkiloti hisoblanadi.
1990 yil 12 sentyabrda tashkil topgan.
Kasaba uyushmalarining bosh vazifasi
kasaba uyushmalari aʼzolarining mehnat,
ijtimoiy, iqtisodiy, maʼnaviy, intellektual
huquq va manfaatlarini muhofaza
qilishda harakat birligini amalga
oshirishdan iborat. Oʻzbekiston kasaba
uyushmalari kengashi (Uzsovprof) 1925
yildan faoliyat koʻrsata boshlagan. Sobiq
ittifoq davrida uning tasarrufida tarmoq
respublika qoʻmitalari mavjud edi. Lekin
ularning birontasi oʻz ustaviga ega
emasdi. Faqat SSSR kasaba uyushmalari
(VSSPS) ustaviga binoan faoliyat
koʻrsatardi. Oʻzbekiston Respublikasi
mustaqillikka erishgandan soʻng
respublikada tarmoq kasaba uyushmalari
tuzilib, ular oʻz ustavlarini qabul qildi va
Adliya vazirligida roʻyxatdan oʻtkazdi
hamda Oʻzbekiston kasaba uyushmalari
federatsiyasiu.f.ga uyushdi. Bular
quyidagilardan iborat:Aviatsiya xodimlari
kasaba uyushmasi;Avtomobil, daryo,
elektr transporti va yoʻl xoʻjaligi xodimlari
kasaba uyushmasi;Agrosanoat majmui
xodimlari kasaba uyushmasi;Aloqa
xodimlari kasaba uyushmasi;Davlat
muassasalari va jamoat xizmati
xodimlari kasaba uyushmasi;Yengil,
mebel sanoati va kommunalmaishiy
xizmat xodimlari kasaba
uyushmasi;Yoqilgʻienergetika kompleksi,
kimyo sanoati va geologiya xodimlari
kasaba uyushmasi;Madaniyat xodimlari
kasaba uyushmasi;Metallurgiya va
mashinasozlik sanoati xodimlari kasaba
uyushmasi;Matlubot kooperatsiyasi,
savdo xodimlari va tadbirkorlar kasaba
uyushmasi;Sogʻliqni saqlash xodimlari
kasaba uyushmasi;Taʼlim va fan
xodimlari kasaba uyushmasi;Qurilish va
qurilish ashyolari sanoati xodimlari
kasaba uyushmasi;Temiryoʻlchilar va
transport quruvchilari kasaba uyushmasi.
Oʻzbekiston kasaba uyushmalari tizimini
boshlangʻich kasaba uyushma
tashkilotlari, kasaba uyushmalarining
tuman, shahar, viloyat, Qoraqalpogʻiston
Respublikasi, Toshkent shahri
kengashlari va boshqalar tashkil etadi.
Federatsiya kengashi Oʻzbekiston kasaba
uyushmalari federatsiyasining qurultoylar
oraligʻidagi rahbar organidir. U 5 yil
muddatga saylanadi va har bir aʼzo
tashkilotdan toʻgʻridan toʻgʻri miqdorda (2
tadan) vakil yuborish yoʻli bilan
shakllantiriladi. Federatsiya kengashiga
vakillar federatsiya aʼzolari boʻlgan
tashkilotlarning qurultoylari,
konferensiyalari va majlislarida
saylanadi. Federatsiya kengashi tarkibiga
qurultoyda saylangan aʼzolar, federatsiya
raisi, uning kengash boʻyicha
oʻrinbosarlari, federatsiya faoliyatining
asosiy yoʻnalishlari boʻyicha doimiy
faoliyat koʻrsatuvchi komissiyalar raislari
ki]eadi. Federatsiya raisi ayni vaqtda
Oʻzbekiston kasaba uyushmalari
federatsiyasi kengashi, Rayosat va Ijroiya
qoʻmita raisi ham hisoblanadi.
Federatsiya kengashining majlisi
zaruratga qarab, lekin har yili kamida 1
marta chaqiriladi.
Federatsiya kengashi uyushmalararo va
mintaqalararo vazifalarni hal etishda aʼzo
tashkilotlarning faoliyatini
muvofiqlashtiradi; kasaba uyushmalariga
qonunchilikda berib qoʻyilgan huquqlarni
roʻyobga chiqaradi, barcha darajadagi
kasaba uyushmalari tashkilotlarida
yagona moliyaviy faoliyatni va intizomni
belgilaydi hamda oʻrnatadi,
federatsiyaning xalqaro faoliyatini olib
boradi va h.k. Federatsiya kengashi
devonida mehnatkashlarning ijtimoiy-
iqtisodiy manfaatlarini himoya qilish,
madaniymaʼrifiy va sport ishlari, yuridik,
xalqaro ishlar, tashkiliy ishlar, ijtimoiy
sugʻurta, moliya boʻlimlari, kotibiyat
hamda ishlar boshqarmasi bor.
Kasaba uyushmalari tizimida 28355 ta
boshlangʻich tashkilot boʻlib, ular
6336611 nafar kasaba uyushma aʼzosini
birlashtiradi (2005 yil mart). Boshlangʻich
kasaba uyushma tashkilotlarida umumiy
yigʻilish (konferensiya), tarmoq kasaba
uyushmalarining tuman, shahar, viloyat
tashkilotlari va Qoraqalpogʻiston
Respublikasi, Toshkent shahri hamda
viloyatlar uyushmalararo birlashmalarida
konferensiya, tarmoq kasaba
uyushmalari va Oʻzbekiston kasaba
uyushmalari federatsiyasida qurultoy oliy
organ hisoblanadi. Umumiy yigʻilish,
konferensiya va qurultoy 5 yilda kamida 1
marta chaqiriladi.
Oʻzbekiston kasaba uyushmalarining
asosiy eʼtibori mehnatkashlar ongida
demokratik qadriyatlarni mustahkamlash,
ularning faolligini oshirish, kasaba
uyushmalari harakatida demokratik
oʻzgarishlarni chuqurlashtirishga
qaratilgan. Jamoashartnomaviy
munosabatlarni rivojlantirish borasidagi
faoliyat natijasida jamoa shartnomalari
tuzilgan yuridik shaxslar soni koʻpaydi.
Jamoa shartnomalarining ijtimoiy
funksiyasi kuchaydi, ularning ish haqi va
xodimlarning daromadiga taʼsiri oshdi.
Samarali bandlik, mehnatga haq
toʻlashning ijtimoiy adolatli tizimini joriy
etish, mehnatni meʼyorlash masalalariga
alohida eʼtibor qaratildi. Ish joylarida
sogʻlom va bexatar mehnat sharoitlari
yaratilishi borasida tashkiliy ishlar
amalga oshirildi, koʻp hollarda
xodimlarning buzilgan huquqlarini
tiklashga erishildi. Kasaba
uyushmalarining ayollar va yoshlarni,
shuningdek, ijtimoiy himoyaga muhtoj
nogironlar, pensionerlar, baynalmilalchi
jangchilarning huquq hamda
manfaatlarini himoya qilishga eʼtibor
kuchaydi. Qonun yaratuvchilik sohasida
Oliy Majlis qoʻmitalari va komissiyalari
bilan hamkorlikda kasaba
uyushmalarining faol ishtiroki
taʼminlandi. Ijtimoiy sugʻurta
mablagʻlarini boshqarish mexanizmi
takomillashtirilishi, yangi
sogʻlomlashtirish muassasalari qurilishi
va mavjudlarini rekonstruksiya qilish
natijasida xodimlar va ular oila aʼzolarini
sogʻlomlashtirishda ijobiy oʻzgarishlarga
erishildi.
Uzbekiston kasaba uyushmalari chet el
milliy kasaba uyushmalari markazlari,
jahon ishchilar harakatining yetakchisi
Xalqaro erkin kasaba uyushmalari
konfederatsiyasi hamkorligida Fransiya
Mehnat demokratik federatsiyasi,
Amerika Mehnat federatsiyasi, Belgiya
erkin kasaba uyushmalari umumiy
birlashmasi, Avstriya kasaba uyushmalari
federatsiyasi bilan hamkorlik aloqalari
oʻrnatgan. Shuningdek, Xitoy, Yaponiya,
Hindiston mamlakatlari kasaba
uyushmalari bilan aloqalar
mustahkamlanib bormoqda. Kasaba
uyushmalarining harakat dasturida
Xalqaro mehnat tashkiloti bilan xalqaro
hamkorlik muhim oʻrin tutadi.
Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan bu
tashkilotning 11 ta konvensiyasi
ratifikatsiya qilingan.
Oʻzbekiston kasaba uyushmalari
federatsiyasiu.f. "Ishonch" (oʻzbek tilida
haftasiga 4 marta chiqadi) va
"IshonchDoveriye" (rus tilida, haftasiga 1
marta chiqadi) gaz.lari nashr etadi.
Bu maqolada boshqa til boʻlimlariga
ishorat yoʻq.
Siz ularni topib va ushbu maqolaga
qoʻshib, loyihaga yordam berishingiz
mumkin.
Ko‘proq o‘rganish Ushbu maqolada
Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-
2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.
Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib,
Vikipediyaga yordam berishingiz
mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.
"
https://uz.wikipedia.org/w/inde
x.php?
Matndan CC BY-SA 3.0 litsenziyasi boʻyicha
foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan
boʻlsa).
title=O zbekiston_kasaba_uyushma
lari_federatsiyasi&oldid=1949101
" dan olindi
Last edited 3 years ago by an anonymous user
Do'stlaringiz bilan baham: |