O’zbеkistоn хаlq tа’limi vаzirligi

a til orqa, lablashmagan, keng unli. Bu belgi ko‘proq o‘zbek tilining qipchoq shevalaridagi o ni ifodalaydi. M: ata, bala, bash
a^° - til orqa, lablashmagan, keng unli (adabiy orfografik o). O‘zbek adabiy tilining hamma shevalarida uchraydi. Asosan, adabiy tildagi o tovushini, shuningdek, Toshkent, Andijon, Farg‘ona, Qo‘qon, Jizzax, O‘sh shevalaridagi o tovushini ifodalash uchun qo‘llaniladi: ata, bala, bar.
כ - til orqa, lablashgan, keng unli. Asosan, o‘zbek tilining Samarqand, Buxoro, Qarshi shahar tipidagi shevalarda uchraydigan o tovushini ifodalash uchun ishlatiladi. Shuningdek, Toshkent, Shahrisabz va boshqa shevalarda ham ba’zan uchrab turadi: Rä’nכ, bәlכ
э – til oldi, lablashmagan, o‘rta keng unli (ad. orfo. e). O‘zbek tilining hamma shevalarida uchraydi: kэl, kэt.
ö - til oldi, lablashgan, o‘rta keng unli (ad. orfo. o‘). O‘zbek tilining hamma shevalarida uchraydi: ördak, örik.
ө - til orqa, lablashgan, o‘rta keng unli (ad. orfo. o‘). O‘zbek tilining Samarqand, Buxoro shahar tipidagi shevalardan boshqa hamma shevalarda uchraydi: qөl, yөl.
y- til oldi, lablashgan, tor unli (ad. orfo.u). O‘zbek tilining hamma shevalarida uchraydi: kul, gul, kun.
y- til orqa, lablashgan, tor unli (ad. orfo.u) . O‘zbek tilining hamma shevalarida uchraydi: qyl, qym.
и - til oldi, lablashmagan, tor unli( ad. orfo. i ). O‘zbek tilining hamma shevalarida uchraydi: иsh, tиsh…
ú – til oldi, lablashmagan, tor unli. Adabiy tilimizdagi I tovushiga nisbatan kuchliroq va cho‘ziqroq aytiladi. Asosan Samarqand, Buxoro shahar shevalarida, qisman Bog‘dod shevasida uchraydi: búz, kelúng…
ы- til orqa, lablashmagan, tor unli( ad. orfo.i). Adabiy tildagi til orqa I tovushini bildiradi: qыzыq…
Transkripsiyada shartli ifodava diakritik belgilar ham ishlatiladi:
+ - bu belgi tarjima bilan originalning yoki asosiy tekst bilan kommentariyaning orasida qo‘yiladi. Uning o‘rniga tire (-) ishlatilishi ham mumkin.
> - biror shaklning boshqa shaklga yoki biror so‘zning boshqa biror so‘zga o‘tganligini ko‘rsatadi: durur> dir.
<- biror so‘z yoki shaklning qaysi so‘z yoki shakldan kelib chiqqanligini ko‘rsatadi: ila< bilan.
: - bu belgi unli tovushning yonidan qo‘yilganda cho‘ziq talaffuz etilishini anglatadi: sha: r (shahar).