O‘zbekiston davlati va huquqi asoslari 1

VOYAGA YETMAGANLAR HUQUQLARI, BURCHLARI
http:eduportal.uz

---

180
to‘lgan bolaning ismi yoki familiyasini o‘zgartirish faqat uning roziligi 
bilan amalga oshiriladi.
▪  Voyaga yetmagan bolalar qonunda belgilangan tartibda hadya, meros 
tariqasida olgan mol-mulki, shuningdek, shaxsiy mehnati va tadbirkorlik 
faoliyati natijasida orttirgan mol-mulki ularning xususiy mulki 
hisoblanadi. 
▪  Voyaga yetmaganlarning shaxsiy foydalanishdagi buyumlari (kiyim-
kechak, ishlab chiqarish qurollari, o‘quv anjomlari va boshqalar) ularning 
xususiy mulki hisoblanadi.
▪  18 yoshga to‘lmagan shaxslar mehnatga oid huquqiy munosabatlarda 
katta yoshdagi xodimlar bilan teng huquqda bo‘ladilar.
▪  16 yoshdan 18 yoshgacha bo‘lgan xodimlarga haftasiga o‘ttiz olti soatdan 
ish kuni qilib belgilanadi.
▪  15-16  yoshgacha  bo‘lgan  (ta’til  davrida  ishlayotgan  14  yoshdan  16 
yoshgacha bo‘lgan o‘quvchilar uchun) shaxslar uchun haftasiga yigirma 
to‘rt soatdan oshmaydigan ish kuni qilib belgilanadi.
▪  Ma’muriy javobgarlikka ma’muriy huquqbuzarlik sodir etilgan paytda 
16 yoshga to‘lgan shaxslar tortiladilar.
▪  Jinoyat sodir etilgunga qadar 13 yoshga to‘lgan  shaxslar javobgarlikni 
og‘irlashtiradigan holatlarda – qasddan odam o‘ldirganliklari (JK 97 
moddasining 2- qismi) uchungina jinoiy javobgarlikka tortiladilar.
▪  Jinoyat  sodir  etilgunga  qadar  14  yoshga  to‘lgan    shaxslar  quyidagi 
jinoyatlar uchun javobgarlikka tortiladilar:
–  qasddan odam o‘ldirganliklari;
–  qasddan badanga o‘rtacha og‘ir shikast yetkazganliklari; 
–  nomusga tegish;
–  ehtiyojni zo‘rlik ishlatib g‘ayri tabiiy usulda qondirish;
–  odam o‘g‘irlash;
–  bosqinchilik, tovlamachilik, talonchilik;
–  mulkni qasddan nobud qilish yoki unga tuzatib bo‘lmas zarar yetkazish;
–  ozodlikdan mahrum etish joylaridan qochish;
– o‘qotar qurol, o‘q-dorilar, portlovchi moddalar yoki portlatish 
qurilmalarini, radiaktiv materiallarni qonunga xilof ravishda egallash;
–  temiryo‘l, dengiz, daryo, havo transporti vositasi yoki aloqa yo‘llarini 
yaroqsiz holatga keltirish;
http:eduportal.uz

---