O‘zbekiston davlat san’at va madaniyat institutining ma’naviy-ma’rifiy, ilmiy, axborot gazetasi

Download 0,69 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 16

Bog'liq
IP-2019-7-8

2

Sahovat

Oradan bir necha yil о‘tdi. Husayn Bayqaroning taklifi bilan Navoiy Hirotga

jо‘nab ketdi; Sulton Husaynning saltanatida bosh vazirlik lavozimi, malikush-shuaro

martabasini egalladi. Sulton Husayn Bayqaro davlat, saltanat sultoni maqomida

bо‘lsa, Alisher Navoiy Sharqqa “g‘azal mulkining sultoni” bо‘lib tanildi.

Oradan о‘n yildan kо‘proq о‘tgandan sо‘ng Navoiy davlat ishlari bilan

Samarqandga yо‘li tushib, qadrdonlarga mehmon bо‘ldi, bir suhbatda Navoiy

о‘zini asiru maftun qilgan о‘sha bayt bilan uning sohibi – gadoni esladi.

Hamsuhbatlar Navoiyga о‘sha gadoning nihoyatda keksayib qolganligi, baytni

о‘shandoq baland, shiralik ovozda emas, bir yerda mukchayib о‘tirganicha

pichirlab aytib, tilanayotganidan darak berdilar. Navoiy ertasi kun gadoni kappon

bо‘sag‘asidan topib, ziyorat qildi, sо‘ng о‘zini tanitdi:

– Yodingizda bormi? Baytga xaridor bо‘lgan edim, siz rad qilgan edingiz...

– Yodimga tushdi! Hali ham о‘sha davodan qaytganingiz yо‘qmi?

– Yо‘q ota! Hamon о‘sha g‘azalning asiri, maftuniman, hamon jazman

xaridorman!

Chol kuldi:

– Sotaman! Biroq sotib olishga qurbingiz yetsa koshki edi.

– Juda keksayib qoldim, endi uni baland ovozda о‘qishdan ojizman! Haq sо‘zini

aytganda, gadolik ham me’daga tegdi. Qurbingiz yetsa, yaxshi hovli-joyga, shu

hovli-joy yaqinidan bir tegirmon va bir eshakka ega qilingu, bayt sizniki bо‘lsin, men

о‘lgunimcha haqqingizga duo qilib, qolgan umrimni tegirmonchilik bilan kechiray.

Navoiy mamnuniyat bilan xо‘p dedi, cholning aytgani bо‘ldi: cholga dang‘illama

hovli-joy, tegirmon va bir eshak sotib olib berildi. Sohibi noma’lum, uzoq yillar gado

bо‘lgan shoh bayt Navoiyning zarxarid mulki bо‘lib qoldi va shundan keyin Navoiy

unga dadil dast urib, uni mukammal g‘azal holiga keltirdi:

Download 0,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 16