O‘zbekiston. (Abdulla Oripov)

Busho‘y, ey xiradmand, az on do‘st dast,

Ki bo dushmanonat buvad hamnashast.

Ma’nosi: Ey xushyor kishi! Dushmanlaring bilan birga o‘lturishkan- hamsuhbat bo‘lgan do‘stingdan qo‘l yuvg‘il. Bunday misralarga odob- axloq, pand-nasixat ruhining singdirilishida ham ilm oluvchilar uchun koni foyda.

Bundan ko‘rinib turibdiki, adabiyot fani orqali har bir kitobxonga ta’lim-tarbiya jarayoni samaradorli kechishi boshqa fanlararo integrative yondashuvning afzalliklari bilan omuxtalashgan.

SOHIBQIRON

(Abdulla Oripov)

Yozuvchi ijodining namunasi bo‘lmish mazkur asar drama janrida yozilgan va u buyuk shaxs- Amir Temur hayotini tasvirlab beradi. O‘quvchining salohiyati va bilim ko‘nikmalarini hisobga olgan holdan dramani fanlar bilan bog‘lab tushuntirish kitobxondagi mavjud bilim sxemasi, ya’ni uning “background”iga mos kelib assimilatsiyani-bilim bilan sxemaning mos kelishini yuzaga keltirishi lozim. Mazkur asar orqali bunday natijaga erishish yanada oson. Negaki asar tarix, falsafa, tabiat tasvirlari, geografik joy nomlariga boy.

Tarixiy faktlarni misol keltiradigan bo‘lsak, avvalo, Amir Temurni tilga olmay iloj yo‘q. She’riy drama uning hayot yo‘li bilan, jang-u jadallardagi holati bilan hamda yaqinlari va o‘zi o‘rtasidagi vaziyatlar bilan yoritib beriladi. Tarixiy shaxslarga misol qilib Yildirim Boyazid, Uljoy Turkon, Amir Husayin, Hofiz Sheroziy, Shohrux Mirzo, Mirzo Ulug‘beklarni hamda ularning qisqacha hayot yo‘llarini o‘quvchilarga keltirishimiz orqali ulardagi bilim zahirasi yanada boyib boradi hamda o‘rganayotgan asarini to‘laligicha anglab yetishiga zamin yaratgan bo‘lamiz.

Geografiyaga oid hududlar quyidagilar: Samarqand, Balx, Badaxshon, Sijiston, Turkiston va boshqalar.

Falsafiy qarashlar ham asar zamirida yotgandir.

Temur: Qay bir fozil aytgan ekan: Tuz aynisa gar

Uni nima tuzatar deb.

Odamlarning shajarasi daryolar kabi

Bir-biriga qo‘shilmog‘I shubhasiz, bor gap.

Sening bobong Chingiz emas,

Aslida Hasad!

Adabiyot ilm olguvchiga badiiy so‘z qudratidan so‘ylar ekan, bu so‘zning qiymatini, qimmatini anglab yetishi yo‘lida biz qo‘llagan usul yaxshi samara beradi. Chunki hayotdagi hech bir narsa yo‘qki, bir-biriga chambarchas bog‘lanmagan. Demak adabiyot ham boshqa fanlar bilan uzviy aloqada o‘rganilsa va o‘rgatilsa, maqsad cho‘qqisini zabt etamiz