O’zbekistan respublikasi’ joqari’ ha’m worta arnawli’ ka’siplik bilimlendiriw ministrligi

7.6-rasm. Radiatorga purkash uchun ventilatorlarning o‘rnatilishi (D tipdagi sovitish tizimi):
1 — transformator bakining devori; 2 — ventilatorning motori; 3 — tirgak; 4 — kronshteyn.




Purkovchi ventilatorlar avarıya sebepli toqtap qalǵan jaǵdayda transformatordıń nominal júkleme menen islewine átirap -ortalıq hawasınıń temperaturasına baylanıslı halda sheklengen waqıt dawamında ruxsat etiledi:
Hawanıń temperaturası, °C —15 —10 0 +10 +20 +30
Ruxsat etilgen islew
múddeti, saat 60 40 16 10 6 4
Transformatordıń nominalǵa salıstırǵanda úlken júkleme menen islewine átirap -ortalıqtıń temperaturasına baylanıslı bolmaǵan halda fa- qat purkovchi ventilator jalǵanǵan jaǵdayda ruxsat etiledi.
Purkovchi ventilatordı basqarıw, yaǵnıy ventilatorlardıń elektr motorlardı jalǵaw hám úziw qolda hám de avtomatikalıq tárzde ámelge asıriladı. Búrkiwdiń avtomatikalıq jalǵanıwı TC-100 termometrik signalızatorining kontaktlari járdeminde ámelge asıriladı.
ventilator motorların moyning temperaturası boyınsha avtomatikalıq jumısqa túsiriw hám toqtatıw sxeması transformatordıń tokı nominal bahaǵa eriskende búrkiwdi jalǵaw hám nominal júzimnen pasay- ganda — úziw avtomatıkası menen toldırıladı.
Jasalma sovitish toqtatıp qoyılǵan jaǵdayda transformator júk- lamasiz islep turǵan sonda da onıń sovitilishi támiyinlanmaydi. Jasalma sovitish toqtatilgan jaǵdayda quwatı 250000 kvA ge shekem bolǵan transformator, eger moyning joqarı qatlamlarındaǵı temperatura +80°C ge shekem jetpegen bolsa, nominal júkleme menen 1 saat - ge shekem qalıwı múmkin. Eger transformator shegaralıq temperatura +80°C menen islegen jaǵdayda sovituvchi apparat isten chiq- qanda, ol nominal júkleme menen 10 minut dawamında yamasa salt jaǵdayda 30 minutǵa shekem islewi múmkin. Belgilengen múddettiń tawısıwı menen transformator úzilisi shárt.
Sovitish sistemasınıń motorların basqarıw avtomatikalıq yamasa qolda ámelge asırılıwı múmkin. Avtomatikalıq basqarıw sxeması tómendegilerdi támiyinleydi:
• transformator tarmaqqa jalǵanǵanda sovitgichlarning tiykarǵı toparın jumısqa túsiriw;
• yuklama nominalǵa yamasa transformator daǵı moyning temperaturası belgilengen bahaǵa jetkende qosımsha sovitgichni jumısqa tu- shirib, sovitish intensivligin asırıw ;
• har qanday islep turǵan sovitgich isten shıqqanda zaxi- radagisini jumısqa túsiriw;
• kuchlanish joǵalǵanda yamasa ol 85 % ten túsip ketkende nasos hám ventilatorlardıń motorları rezerv degi támiynatın jumısqa túsiriw hám, sonıń menen birge, tiykarǵı tarmaqta kernew tiklengende támiynattı rezervden oǵan ótkeriw.
Pútkil sovitish sisteması hám hár bir sovitgich motorların qolda basqarıw jaǵdayı transformatordı tarmaqqa jalǵawdan aldın sırtqı kórik arqalı tekseriliwshi basqarıw giltleri járdeminde ámelge asıriladı.
Transformatorlardı fazalaw
Montajdan keyin transformatordı parallel islewge jalǵawǵa tek fazalaw ámelge asırılǵanınan sońǵına ruxsat etiledi. Fazalaw óz-ara tutastiriluvchi fazalar atlarınıń birdeyligin anıq- lashdan ibarat esaplanadi. Tuwrısıda, bunda bir shinaga ulanuvchi ekilemshi chulg'amlar jup qısqıshları arasında kernew joq ekenligine isenim payda etiw kerek. Kernewdiń joq ekenligin tekseriw ushın kernew 380 v ge shekem bolǵanda voltmetr yamasa qozlanba lampa, 10 kv ge shekem bolǵanda arnawlı maslastırılǵan kernewdi kórsetkishler qollanıladı. Odan joqarı kernewlerde kernew transformatorlarına jalǵanǵan voltmetrler qollanıladı.
Fazalaw tikkeley hám tikkeley bolmaǵan usıllarǵa bólinedi. Tikkeley usılda fazalaw endigiden transformator tikkeley ulanuvchi kernewde ámelge asıriladı. Tikkeley usıllar ayqın bolsa -de, biraq olar ekilemshi kernew 10 kv ge shekem bolǵan jaǵdaylardaǵana qollanılıwı múmkin. Fazalaw kernew transformatorlarınıń ekilemshi kúsh- lanishi boyınsha ámelge asıriluvchi tikkeley bolmaǵan usıllar tikkeley usıllarǵa salıstırǵanda onsha ayqın bolmasa -de, personal ushın qawipsizlew bolıp tabıladı.
Úsh oramlı transformatorlardı fazalaw eki basqıshda ámelge asıriladı. Áwele transformator YK tárepinen ulanib, PK tárepi fazalanadı. Fazalar uyqas kelgen táǵdirde ol PK tárepinen uzilib, O'K tárepinen rezerv shinasiga jalǵanadı jáne bul kernewde taǵı fazalaw ámelge asıriladı. Hár eki fazalaw juwmaqlanǵanınan keyin transformator fazalanǵan esaplanadı hám ol úshew chulg'ami boyınsha parallel iske túsiriledi.