O‘zbekisòon respublikasi oliy va o‘RÒa maxsus

Karp turidagi baliqlarning psevdomonozi (qizamiqqa o‘x- shash) — bu baliqlarning infeksion kasalligi bo‘lib, kasallik ommaviy septik jarayonning rivojlanishi, umumiy suv to‘pla- nishi, tangachalarning to‘kilishi, teri va suzgichlarda manbali qon quyilish bilan xarakterlanadi.
Kasallik Xitoy, Isroil, G‘arbiy va Sharqiy Yevropa davlatla- rining suv havzalarida uchraydi. Sobiq Ittifoqda o‘tgan asrning 60-yillarida zog‘orabaliq, tovonbaliq va peshanado‘ngbaliqlar- ning bir yoshdagilari (segoletka) hamda qishlovchi standartga ja- vob bermaydigan 2 yoshli zog‘orabaliqlar orasida qayd etilgan.
Etiologiyasi. Qo‘zg‘atuvchisi — pseudomonas avlodiga mansub bakteriyalar: Pseudomonas cyprinisepticum nov. species va P.capsulata, P.cyprinisepticum — harakatchan, monotrixial, gram- manfiy tayoqcha bo‘lib, uzunligi 1—2 mkm, eni esa 0,5—0,7 mkm, spora hosil qilmaydi, qonda kapsula hosil qiladi. Go‘sht (baliq)- peptonli bulyonda (pH 7,2—7,4) qo‘zg‘atuvchi muhitning biroz (yengil) xiralashuvini qo‘zg‘atishda to‘lqin va ahamiyatsiz cho‘kmani ko‘rish mumkin. Go‘sht-peptonli agarda (MPA)
o‘sishi o‘rtacha (mo‘tadil), birinchi sutkada hosil qilgan koloniyasi rosinchatli, 2—3-sutkalarda koloniyalar diametri 1,5—2 mm ga yetib, yarimtiniq, yon chetlari do‘mboq va yuzasi silliq bo‘ladi.
Qattiq oziqaviy muhitda bakteriyalar sarg‘ish-yashil fluo- ressensiyalanuvchi pigmentni hosil qiladi. Suyuq oziqaviy mu- hitda pigment hosil qilish jarayoni juda sekinlik bilan boradi. Bakteriya glukoza, laktoza, manit, saxaroza, maltoza, glitserin, rafinozalarni fermentlantirmaydi, indol va serovodorod hosil qilmaydi, jelatinani kosachasi, keyinchalik esa qatlami bilan yondiradi, lakmusli sutda o‘zgarmaydi, oziqaviy muhitda o‘sish- ning optimal harorati 25 °C, kulturalarni 3% li MPAda 3—5 °C haroratda saqlash mumkin.