O‘zbekisòon respublikasi oliy va o‘RÒa maxsus

Harorat ta’siri

Harorat hayotning eng muhim ekologik omillaridan biri hisoblanadi. Ayniqsa, tana harorati beqaror, ya’ni tashqi muhit- ning haroratiga qarab o‘zgarib turadigan hayvonlardan bo‘lmish baliqlar hayotida harorat katta ahamiyatga ega.

Baliqning tana harorati deyarli suvning haroratiga to‘g‘ri ke- ladi, ba’zan undan 0,5—10 °C ortiqroq bo‘ladi. Shuningdek, serharakatligi hamda tashqi muhitda sodir bo‘ladigan ayrim kimyoviy va fizik hodisalar ta’siri natijasida ham baliqning tana harorati biroz ko‘tarilishi mumkin. Masalan, tunes suzib yur- ganida tana harorati suvnikidan hatto 10 °C gacha yuqori bo‘- ladi. Lekin harakatdan to‘xtaganida harorati yana suvniki bilan deyarli barobarlashib qoladi.
Xullas, baliqning tana harorati tashqi muhit bilan uzviy bog‘liq. Bundan tashqari, baliqning modda almashinuvi, nafas
olishi, ovqat hazm qilishi, o‘sishi, urchishi, qishlashi, migra- tsiyasi va boshqa hayot jarayonlarida ham suvning harorati katta rol o‘ynaydi.
Baliq organizmida yuz beradigan ayrim jarayonlarni tekshi- rish natijasiga qaraganda suvning harorati ko‘rsatilsa, baliqning jinsiy bezlari va umuman, tanasining o‘sishi hamda rivojlanishi tezlashadi, u ovqatni ham ko‘p yeydi, tezroq hazm qiladi, gaz almashuvi kuchayadi. Suv haroratning o‘zgarishi ko‘p hollarda baliqqa migratsiya qilish, urchish, qishlash zarurligidan xabar beruvchi signal vazifasini o‘taydi, ya’ni qo‘zg‘atuvchi ta’sirot hisoblanadi.
Keyingi vaqtda olib borilgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, baliqlar suv haroratining nihoyatda ozgina, hatto yuzdan bir gradusga o‘zgarishini ham seza oladilar. Bu hodisa mo‘ljal olishda, jumladan, migratsiya vaqtida katta ahamiyatga ega. Chunonchi, uvuldiriq tashlash davrida sulaymonbaliqlar va losossimonlar, treskasimonlar kabi baliqlarni ko‘rsatish mumkin.