3. Filtrni hisoblash. Filtrning kirishidagi sigim kattaligi:
)
8
,
&
Filtrning kirishidagi togrilangan kuchlanishning pulsatsiya
koeffitsiyenti:
.
NLU
S
83
Filtrning tekislash koeffitsiyenti:
.
.
T
NLU
S
NLU
S
Bu misolda q > 25 va I
0
> 20 mA bolganligi uchun ikki
bolimli LC filtr ishlatamiz. Filtr bitta bolimining tekislash
koeffitsiyenti:
T
T
Q
3
orqali L
f
C
f
kopaytmani topamiz:
)
$
T
&
/
I
I
C
f
sigimni shunday tanlaymizki, filtrdagi induktivlik 5¸10
G dan oshmasligi kerak. Shuning uchun C
f
=30 mF, bunda
J
&
&
/
/
I
I
I
I
Induktivlik galtagidagi ozakka oralgan chulgamlar
orasidagi boshliqni l=1mm desak, ozakning kondalang
kesimidagi sath Q
S
, chulgamning oramlar soni W, simning
diametri d topiladi:
VP
O
,
/
4
I
6
UDP
Rq
,
O
:
PP
PP
,
G
Chulgamning kondalang kesimi:
VP
|
:G
4
Q
c
· Q
w
=14·2=28 sm
4
kopaytmasi orqali 1-jadvaldan Ø19
turdagi plastinani tanlaymiz. Ochiq yuzaning sathi Q
0
=4,02sm
2
.
Tanlangan plastina uchun a=1,9, b=1,2 sm.
84
Yuklamadagi togrilangan kuchlanishni tekshirish uchun
chulgamning ortacha uzunligi l
W
, chulgam qarshiligi R
W
.
E
D
O
:
VP
S
:
G
O
:
5
:
:
Ikkita bolimli filtrdagi kuchlanishning pasayishi:
U
f
= 2· R
W
· l
0
=2· 6,5· 0,5 = 6,5V.
Yuklamadagi kuchlanish esa:
U
NO
= U
0
U
f
= 40 6,5 = 33,5 V.
85
Adabiyotlar
1. Î. Â. Àëåêñååâ, Â. Å. Êèòàåâ, À. ß. Øèõèí. «Ýëåêòðîòåõ-
íè÷åñêèå óñòðîéñòâà». Ïîä. îáùåé ðåäàêöèåé ïðîô. À. ß. Øè-
õèíà. Ì., «Ýíåðãîèçäàò», 1981ã. 335 ñòð.
2. Â. Ê. Áèòþêîâ, Â. È. Íåô äîâ «Ýëåêòðîïðîîáðàçîâàòåëü-
íûå óñòðîéñòâà ðàäèîýëåêòðîííûõ ñðåäñòâ». Ìåòîäè÷åñêèå óêà-
çàíèÿ. Ì., 1996 ã. Ìîñêîâñêèé ãîñóäàðñòâåííûé èíñòèòóò ðà-
äèîòåõíèêà, ýëåêòðîíèêà è àâòîìàòèêà.
3. Þ. Ñ. Çàáðîäèí. «Ïðîìûøëåííàÿ ýëåêòðîíèêà». Ì., «Âûñ-
øàÿ øêîëà», 1982 ã. 495 ñòð.
4. À. È. Èâàíîâ Öûãàíîâ. «Ýëåêòðîòåõíè÷åñêèå óñòðîéñòâà
ðàäèîñèñòåì». Ì., «Âûñøàÿ øêîëà», 1984 ã. 280 ñòð.
5. Â. È. Íåô äîâ, Â. Ê. Áèòþêîâ. «Ïðåîáðàçîâàòåëüíàÿ òåõ-
íèêà â ðàäèîýëåêòðîíèêå». Ì., 1998 ã. Ìîñêîâñêèé ãîñóäàð-
ñòâåííûé èíñòèòóò ðàäèîòåõíèêà, ýëåêòðîíèêà è àâòîìàòèêà.
6. Ë. Í. Áî÷åðîâ, Ñ. Ê. Æåðåáðÿêîâ, È. Ô.Êîëåñíèêîâ. Ðàñ-
÷åò ýëåêòðîííûõ óñòðîéñòâ íà òðàíçèñòîðàõ. Ì., «Ýíåðãèÿ». 1978
ã.206 ñòð.
7. Ruscha ozbekcha politexnika lugati (elektrotexnika va
energetika), texnika f.dok., prof. A. S. Karimov tahriri ostida. T.,
1990-yil. ToshDTU.
8. Â. Ê. Áèòþêîâ. «Èñòî÷íèêè âòîðè÷íîãî ýëåêòðîïèòàíèÿ ðà-
äèîýëåêòðîííîé àïïàðàòóðû». Ì., 1987 ã. Ìîñêîâñêèé ãîñóäàð-
ñòâåííûé èíñòèòóò ðàäèîòåõíèêà, ýëåêòðîíèêà è àâòîìàòèêà.
9. «Èíòåãðàëüíûå ìèêðîñõåìû çàðóáåæíîé áûòîâîé âèäåî-
àïïàðàòóðû». Ñïðàâî÷íîå ïîñîáèå. Ëàíü Âèêòîðèÿ. Ñàíêò-Ïå-
òåðáóðã. 1995ã.269 ñòð.
10. Ãåðìàí Øðàéáåð. 300 ñõåì èñòî÷íèêîâ ïèòàíèÿ. Ñåðèÿ:
 ïîìîù ðàäèîëþáèòåëÿ. ISBN: 5-93700-16-1. 2000 ã. 200ñ.
11. Ñ. Ì. ßíêîâñêèé. Èìïóëüñíûå èñòî÷íèêè ïèòàíèÿ òåëå-
âèçîðîâ, 2-å èçäàíèÿ «Íàóêà è òåõíèêà» Ñåðèÿ: «Òåëåìàñòåð»
ISBN: 5-94387-166-7. 2005ã. 352ñ.
12. Â. Ïåðøèí. «Ðàñ÷åò âûïðÿìèòåëüÿ èñòî÷íèêà ïèòàíèÿ»
«Ðàäèî» æóð. 10, 2004 ã.
86
ÌÓÍÄÀÐÈÆÀ
Sozboshi ..................................................................................... 3
Kirish ........................................................................................ 5
I bob. Elektr manba turlari
1.1. Fanning tarkibi, mazmuni va elektr manbaning
tuzilish prinsipi ...................................................................... 6
1.2. Ozgarmas kuchlanish manbalari. Togrilagichning
turlari va tasnifi ..................................................................... 9
1.3. Bitta yarim davrli togrilagich ............................................... 13
1.4. Nol chiqishli ikki yarim davrli bir
fazali togrilagich ................................................................... 16
1.5. Togrilagichning aktiv-induktiv yuklamaga ishlashi .................. 18
1.6. Aktiv-sigim yuklamali togrilagich ......................................... 21
1.7. Bir fazali kopriksimon togrilagich ....................................... 24
1.8. Kuchlanishini oshiruvchi togrilagichlar ............................... 27
1.9. Silliqlovchi filtrlar.............................................................. 31
1.10. Kuchlanishni siljituvchi qurilmalar va
boshqaruvchi togrilagichlar .................................................. 38
II bob. Ozgaruvchan va ozgarmas tok ozgartirgichlari
2.1. Ozgarmas tokni ozgaruvchan tokka
aylantiruvchi qurilma (invertor) ........................................... 49
2.2. Chastota ozgartirgichlar ..................................................... 55
2.3. Ozgarmas tok ozgartirgichlari (konvertorlar) ........................ 57
III bob. Kuchlanish stabilizatorlari
3.1. Parametrli ozgarmas kuchlanish stibilizatorlari ..................... 61
3.2. Kompensatsion stabilizatorlar ............................................... 64
3.3. Impulsli manbalar .............................................................. 66
IV bob. Elektr manbalarni loyihalash va muhofazalashga doir
masalalar
4.1. Radiosistemalardagi elektr manbaning
struktura sxemasi .............................................................. 73
87
4.2. Elektr manba qurilmalarini ixchamlashtirishdagi
asosiy yonalishlar .............................................................. 75
4.3. Elektr manbani ortiqcha yuklamadan va qisqa
tutashuvdan muhofazalash ................................................... 76
4.4. Kopriksimon ulangan togrilagichni loyihalash ...................... 79
Adabiyotlar .............................................................................. 85
88
Oquv adabiyoti
SHAVKAT AHMADJONOVICH MAVLONOV
MAISHIY XIZMAT MASHINALARI
VA JIHOZLARINI ELEKTR ENERGIYA BILAN
TAMINLOVCHI IKKILAMCHI ELEKTR
ENRGIYA MANBALARI
Kasb-hunar kollejlari uchun oquv qollanma
Toshkent «Yangi nashr» 2007
Muharrir N. Goipov
Texnik muharrir T. Smirnova
Musahhih F. Komilova
Kompyutyerda sahifalovchi Sh. Hasanov
Orginal maketdan bosishga ruhsat etildi 03.09.2007y. Bichimi 60´90
1
/
16
.
Kegli 11,5. SchoolBook garniturasi. Shartli bosma tabogi 5,5.
Bahosi shartnoma asosida.
«Yangi nashr» MChJ nashriyoti, Toshkent, Jar-ariq 15/108.
«Polipaper» MChJ QK bosmaxonasida bosildi.
Toshkent, J. Obidova kochasi, 160-uy.
3
2
5
Nashr tabogi 5,8. 2450 nusxada bosildi. Buyurtma ¹
.
Do'stlaringiz bilan baham: |