O‘zbekisòon respublikasi oliy va o‘RÒa maxsus òA’lim vazirligi o‘RÒa maxsus, kasb-hunar òA’limi markazi

C
I
I
Bundan:
w
w ×
=
×
r
L
0
0
=
=
=
= .
C
L
b
b
C
C/L
I
Yuqorida aytib o‘tilganlarga asoslanib shunday xulosaga
kelish mumkin. Rezonans paytida, ya’ni xususiy va majburiy
tebranishlar chastotalari tenglashganda, zanjirdagi tok va
kuchlanishlar amplitudalari shu zanjirdagi reaktiv quvvat
hisobiga kuchayar ekan. Agar aniq chastotali signalni (xabar-
ni) kuchaytirmoqchi bo‘lsak, rezonans konturining aslligiga
teng signal (xabar) kuchaytiriladi. Barcha radio va televizion
priyomniklarning elektromagnit to‘lqinlarni qabul qilib olish
prinsi pi ana shunga asoslangan. Har bir radiostansiya o‘z
chastotasiga muvofiq fazoga elektromagnit to‘lqin tarqatadi.
Har bir radio yoki televizion priyomnikda tashqi antenna
bilan ulangan tebranish konturi bor. Radiostansiyalarning
elektromagnit to‘lqinlari shu antennani kesib o‘tganda, bu
antennada har bir chastotadan induksiya EYK hosil bo‘ladi.
Priyomnikning tebranish konturi qaysi radiostansiyaning
chastotasiga sozlangan bo‘lsa, o‘sha radiostansiyaning elektro-
magnit to‘lqinlari kuchaytiriladi, demak, o‘sha radiostan-
siyani eshitamiz. Shunday qilib, tebranish konturi signalning
ham ajratish, ham kuchaytirish sistemasi ishini bajaradi.
Rezonans hodisalaridan texnikada juda keng foydalaniladi.

---

43
4.1.- rasm.
IV
BÎB.
UCH FAZALI ELEKÒR
ZANJIRLARI
4.1. Uch fazali tok va kuchlanishni hosil qilish
Zanjirga bir vaqtning o‘zida ta’sir qiluvchi bir xil chastota
va amplitudali uchta, bir-biriga nisbatan 120° siljigan EYKlar
majmuasi 
uch fazali simmetrik sistema
deyiladi. Uchta EYK
bir manbada hosil qilinadi. Har bir EYK ta’sir etuvchi parallel
ulangan zanjir 
faza
deyiladi. Fazalar mos ravishda A, B, C
harflari bilan belgilanadi. EYKlarning oniy qiymatini yozamiz.
E
A
=
E 
sin
 
w
· t,
E
B
= E 
sin
 (
w
· t –
120°)
,
E
C
= E 
sin
 (
w
· t +
120°)
.
Uchta bir xil o‘ramli faza jihatdan bir-biriga nisbatan
120° siljigan chulg‘amlarni bir jinsli magnit maydonda 
w
tezlik
bilan aylantirilsa, uch fazali simmetrik EYK hosil bo‘ldi.
Hozirgi vaqtda barcha elektr energiya uch xil elektr stan-
siyalar (IES, GES va AES) da ishlab chiqariladi. Bu elektr
stansiyalarda elektr energiya uch fazali tok ko‘rinishida sinxron
generatorlar yordamida ishlab chiqariladi. Sinxron generatorlar
4.1- rasmda tasvirlangan sistemaning 
teskari ko‘rinishidir, ya’ni