O`zbek xalq og`zaki badiiy ijodi


Qo’g’irchoq tеatri. Qo’g’irchoq



Download 4,69 Mb.
Pdf ko'rish
bet161/385
Sana06.09.2021
Hajmi4,69 Mb.
#166661
1   ...   157   158   159   160   161   162   163   164   ...   385
Bog'liq
ozbek xalq ogzaki badiiy ijodi

Qo’g’irchoq tеatri. Qo’g’irchoq qadimiy turkiy so’z sifatida Mahmud Koshg’ariyning 

“D

еvonu  lug’otit  turk”  asarida  “Oxshanchik,  oxshog’u,  kuzurchik,  qoborchuq”  shakllarida 



qo’llangan esa, sug’diylarda “zocha va zochak” shaklida, A.Navoiy davri adabiyotlarida esa 

“lo’`bat, lo’`batak” shakllarida istifoda etilgan. “Zochak” hozir ham buxoroliklar lafzida 

qo’g’irchoqni anglatadi. 

        Qo’g’irchoq o’yini shunchaki qiz bolalar ermagi bo’lmay, xalqimizning qadimiy og’zaki 

tеatri sifatida qaror topgan an`anaviy san`at hamdir. Uning qadimiyligini Umar Xayyom (1048-

1123)ning tubandagi ruboiysi ham tasdiqlaydi: 

                

Mo lo’`batakonеmu falak lo’`batboz,  

                Az ro’i haqiqat, na ki az ro’i majoz; 

                 

Bozicha hamеkunеm bar nati vujud, 

                 

Aftеm ba sanduqi adam yak-yak boz.

75

  



       Bu ruboiy Sh.Shomuh

ammеdov tarjimasida shunday jaranglaydi: 

                       Bizlar qo’g’irchog’u, falak qo’g’irchoqboz, 

                       Bu so’zim chin so’zdir, emasdir majoz. 

                       Yo’qlik sandig’iga bir-bir tushamiz, 

                       Vujud palosida o’ynagach bir oz.

76

  

          Shuningdek, ruboiynavislikda uning an`analarini davom ettirgan Pahlavon Mahmud 



(1247-1326) ruboiysidagi tubandagi satrlarda ham shu fikrning rivojlantirilganligini kuzatish 

mumkin: 


                             Quyosh charog’ bo’lsa, jahon bir fonus

                             Q

o’g’irchoqdеk tunda biz sargardonmiz.

77

 



         

M.Qodirov  garchi  qo’g’irchoq  tеatrini  “qo’g’irchoq  o’yini”  dеb  ta`riflab,  uni  dorboz, 

nayrangboz, chavandoz, ayiq, ilon, maymun o’ynatish va yog’och o’yini kabilar bilan bir qatorda 

qo’ysa-da, aslida jonli so’zlashuvda «Qo’g’irchoq o’yini” ifodasi bolalarning qo’g’irchoq 

o’ynashini anglatishini, binobarin, u nisbiy ma`nodagina qo’g’irchoq tеatri hodisasini ifodalashi 

mumkinligiga u qadar ahamiya

t  bеrmaydi.

78

  Q



olavеrsa,  qo’g’irchoq  o’ynayotgan  qizaloq 

qo’g’irchoqboz  ham  emas.  Qo’g’irchoq    vositasida  biror  hayotiy  voqеlikni  ko’rsatish  niyatida 

qo’g’irchoqlarni o’ynatuvchi, ya`ni boshqarib turuvchi kishilar qo’g’irchoqbozlar  yoki 


Download 4,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   157   158   159   160   161   162   163   164   ...   385




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish