O’zbek tilidan uslubiy qo’llanma (Bakalavriatda rus tilida tahsil oladigan barcha yo’nalishdagi talabalar uchun)

Topshiriq. Matnni o’qing. Matn mazmunini so‘zlab bering va rus tiliga tarjima qiling.
OLMOSHLAR
(Местоимение)
O’zbek tilida olmosh boshqa so‘zlar (ot, sifat, son) o‘rnida qo‘llanuvchi so‘z turkumidir.
Olmosh qaysi so‘z turkumi o‘rnida kelsa, o‘sha so‘z turkumining so’rog’iga javob bo’ladi.
Слова употребляемые вместо существительных, прилагательных, числительных и иногда наречий называют местоимениями.
В узбекском языке 7 разрядов местоимений.

Ma’no turlari		Izohi	Olmoshlar
1	Kishilik olmoshlari	Shaxsga nisbatan ishlatiladi	Sof kishilik olmoshlari: men, sen, biz, siz Kishilik ko’rsatish olmoshalari: u, ular
2	Ko’rsatish olmoshlari	Shaxs, predmet yoki belgini ko’rsatadi	U, bu, shu, o‘sha, mana shu, ushbu
3	So’roq olmoshlari	So‘zlovchiga ma’lum bo‘lmagan narsani so’rash	Kim, nima, qayer, qaysi, qanday, necha, qancha, qachon, nega, nimaga, qani
4	O‘zlik olmoshi	Har uchala shaxs birlik va ko’plikdagi kishilik olmoshlari o’rnida qo’llanib, ko’pincha shaxsni, ba’zan predmetni ko’rsatadi.	O‘z
5	Belgilash olmoshlari	Predmet va shaxslarning yig’indisini, to’dasini bildiradi yoki ularni ayirib, ta’kidlab ko‘rsatadi.	1) belgilash olmoshlari: har+so’roq olmoshi: har bir, har narsa
6	Bo‘lishsizlik olmoshlari	Barcha predmet yoki belgining inkorini – bo’lishsizligini bildiradi	Hech+so’roq olmoshi: hech bir, hech narsa
7	Gumon olmoshlari	Predmet, belgi yoki hodisa haqidagi noaniq tasavvurga ishora qiladi.	alla+so’roq olmoshi: allakim, allanarsa va b.; so’roq olmoshi+dir: kimdir, nimadir; so’roq olmoshi+ham:kimni ham esladi; birov: birov chaqiradi; falon: falon ishlar qilinadi.