3-mavzu. Menejmentning nazariy asoslari
№
|
Atamaning oʻzbek
tilidagi nomi
|
Atamaning rus tilidagi
nomi
|
Atamaning ingliz
tilidagi nomi
|
Atamaning oʻzbek
tilidagi izohi
|
1
|
Maqsad
|
Цель
|
The goal
|
muddao, murod, ya'ni u yoki bu niyatga erishmoq uchun koʻzda tutilgan mushtarak
orzu
|
2
|
Funksiya
|
Функция
|
Function
|
biror kimsa yoki narsaning ish, faoliyat doirasi, vazifasi degan
ma'nolarni bildiradi
|
3
|
Vazifa
|
Задача
|
Duty
|
amalga oshirilishi, hal qilinishi lozim boʻlgan masala, oʻrganilishi lozim boʻlgan, koʻzda tutilgan maqsad, yoki biror-bir topshiriq, xizmat, yumush, xizmat lavozimi,
mansab, amal demakdir
|
4
|
Boshqaruv funktsiyasi
|
Управленческий функция
|
Function of Management
|
u yoki bu ob'ektni boshqarishga oid aniq vazifalarni hal
etishga qaratilgan bir turdagi ishlar majmui
|
|
Tashkil qilish
|
Организоват
|
Organizing
|
boshqaruv ob'ekti doirasida barcha boshqariluvchi va boshqaruvchi jarayonlarning uyushqoqligini
ta'minlash
|
6
|
Usul
|
Mетод
|
Method
|
tadqiqot qilish yoki ta'sir koʻrsatish usulidir. Tadqiqot qilish nuqtai nazaridan uslub deganda boshqaruv ob'ektini oʻrganish jarayonida qoʻllaniladigan usullar, ya'ni:
sistema (tizim)li yondoshuv;
kompleks
|
|
|
|
|
yondoshuv;
tarkibiy yondoshuv;
integratsion yondoshuv;
modellashtirish;
iqtisodiy-matematik yondoshuv;
kuzatish;
eksperiment;
sotsiologik kuzatuv kabi tahlilning ilmiy usullari tushuniladi. Ta'sir koʻrsatish nuqtai nazardan esa usul deganda boshqarish funktsiyalarini amalga oshirish uchun boshqaruv ob'ektiga ta'sir oʻtkazish usullari tushuniladi. Bunday usullarga quyidagilar kiradi:
funktsional tizimosti ob'ektlarini boshqarish usuli;
boshqarish funktsiyalarini bajarish usullari;
boshqaruv qarorlarini qabul qilish usullari.
|
7
|
Boshqaruv usullari
|
Методы управление
|
Management methods
|
xodimlarga va umuman ishlab chiqarish jamoalariga ta'sir koʻrsatish usullari boʻlib, bu usullar qoʻyilgan maqsadlarga erishish jarayonida mazkur xodimlar va jamoalarning
faoliyatini uygʻunlashtirish
|
8
|
Tashkiliy- ma'muriy usullar
|
Организационные и административные методы
|
Organizational and administrative methods
|
boshqaruv organlarining oʻzaro aloqada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks
ettirib,
|
|
|
|
|
boshqariluvchi ob'ektlarga ma'muriy ta'sir koʻrsatishning butun mexanizmini
ifodalaydi
|
9
|
Boshqarishning iqtisodiy usullari
|
Экономические методы управление
|
Economic methods of management
|
iqtisodiy manfaatlarni samarali boshqarish va ulardan
foydalanishga asoslanadigan usullar
|
10
|
Talab
|
Спрос
|
Demand
|
ehtiyojning pul qbilan qondirilgan
qismi
|
4-mavzu. _
№
|
Atamaning
oʻzbek tilidagi nomi
|
Atamaning rus tilidagi nomi
|
Atamaning ingliz tilidagi nomi
|
Atamaning oʻzbek tilidagi izohi
|
1
|
Tuzilma
|
Структура
|
Structure
|
lotincha soʻz boʻlib, narsalar tarkibiy qismlarining oʻzaro bogʻliq, ravishda joylashishi,
tuzilishini bildiradi
|
2
|
Boshqaruv tuzilmasi
|
Cтруктура управления
|
Management structure
|
boshqaruv maqsadlarini amalga oshiruvchi va funktsiyalarni bajaruvchi bir- biri bilan bogʻlangan turli boshqaruv organlari va
boʻgʻinlarining majmui
|
3
|
Boshqarish boʻgʻini
|
Блок управления
|
Management unit
|
boshqarishning ayrim yoki qator funktsiyalarini
bajaruvchi mustaqil strukturasi boʻlimlaridir
|
4
|
Chiziqli rasmiy aloqa
|
Линейный официальный контакт
|
Linear official сontact
|
rahbarlik toʻlaqonli boʻlib, quyi organ quyi faoliyatga doir barcha masalalarga
daxldor boʻladi
|
|
Konglomerat
|
Конгломерат
|
Conglomerate
|
Turli strukturalarni birgalikda qoʻshib olib borilishini anglatadi. Bunday strukturani yirik korporatsiyalarda, ya'ni chiziqli, funktsional, dasturli maqsadli strukturalarning
birgalikda amal qilishida koʻrish mumkin
|
6
|
Korxona
|
Предприятие
|
Enterprise
|
yuridik shaxs huquqlariga ega boʻlgan xoʻjalik sub'ekti boʻlib, oʻziga tegishli yoki
toʻliq xoʻjalik hisobidagi mulkdan foydalanish asosida
|
|
|
|
|
mahsulot ishlab chiqaradi, sotadi yoki almashadi, ishlar
bajaradi, xizmatlar koʻrsatadi
|
7
|
Firma
|
Фирма
|
Firm
|
Korxonadan farqli oʻlaroq, ishlab chiqarish va noishlab chiqarish sohalarida turli- tuman tadbirkorlik faoliyatini bildiradi. Bunday nomni sanoat korxonasi, davolash muassasasi uchun ham, qurilish tresti va vositachilik tashkiloti uchun ham, savdo va konsullik faoliyati uchun ham, xodimlar tayyorlash va malakasini oshirish, sayyohlik va boshqa tashkilotlar uchun ham nisbatan ishlatish
mumkin
|
8
|
Lizing firmalar
|
Лизинговые компании
|
Leasing companies
|
Salohiyati qudratli xoʻjalik tizimi yetarlicha moliyaviy vositalari boʻlmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi. Muddat tugagandan soʻng ijarachi bu mulkni qoldiq qiymati boʻyicha sotib olish huquqiga ega boʻluvchi
firmalar
|
9
|
Konsalting firmalar
|
Консалтинговые фирмы
|
Consulting firms
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shugʻullanadi, xoʻjalik yuritishning yangi shakllariga oʻtish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga
oʻxshash faoliyat turlariga koʻmaklashuvchi firmalar
|
10
|
Venchur firmalari
|
Фирмы венчурного капитала
|
Venture capital firms
|
kichik biznesning bir turi boʻlib: ilmiy-muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yirik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish;
ishlab chiqarishni boshqarish bilan shugʻullanadi
|
Do'stlaringiz bilan baham: |