O'zbek iston respublikasi oliy V a o'rta m a X s u s ta'lim vazirligi

Korall poliplar sin figa 6000 dan ortiq turdagi, asosan koloniya bo'lib
yashovchi bo'shliqichlilar kiradi. Ayrim vakillari yakka yashaydi
(7 — rasm). Ko 'pchilik vakillari iliq suvli tropik dengizlarda tarqalgan.
Ularga aktiniyalar va korall poliplar kiradi.
Aktiniyalar. Aktiniyalar (Actinia sp.) yakka holda yashovchi korall
poliplarga kiradi. Ularning tanasi silindrsimon bo'lib, diametri bir necha
millimetrdan 0,5 m gacha yetadi. Tanasining yuqori uchida og'iz teshigi
joylashgan. Og'iz teshigi atrofida ko'p miqdordagi paypaslagichlari bir
necha qator bo'lib joylashgan. O g'iz teshigi tor naysimon halqum orqali
ichak bo'shlig'i bilan tutashgan. Ichak bo'shlig'i ko'ndalang yoki tik
to'siqlar yordamida bir necha qism ga bo'linadi.
Aktiniyalar — o'troq yashovchi, kamharakat yirtqich hayvonlar. Ular
tovoni bilan juda sekin harakatlanishi mumkin. Aktiniyalar paypaslagichlari
yordamida har xil dengiz hayvonlaiini, shu jumladan, qisqichbaqasimonlar
va mayda baliqlam i tutib yeydi. Paypaslagichlarda juda ko'p otuvchi
hujayralar bo'ladi. Shuning uchun boshqa hayvonlar aktiniyalarga
tegmaydi. Zohid qisqichbaqalar dushmanlardan o'zini himoya qilishi uchun
chig'anog'i ustiga bitta yoki bir nechta aktiniyani tqazib, olib yuradi.
Zohid qisqichbaqa aktiniya yordamida o'zini himoya qilish bilan birga
o'zi tutgan oziqni aktiniya bilan baham ko'radi. Ikkita jonivom ing bunday
o'zaro hamkorlikda hayot kechirishi simbioz deyiladi.
7-rasm . 
K o ra ll p o lip la r. A —k o ra ll p o lip la r k o lo n iy a s i b ir q is m in in g tu zilish i: 
1 — p a y p a sla g ic h , 2 —o g ’iz te s h ig i,3 —h a lq u m , 4 —ic h a k b o 's h l ig ’i, 5 —m e z a n te r iy
ip la r, 6 — tu x u m h u ja y ra la r. В — z o h id q is q ic h b a q a c h ig 'a n o g 'i u s tig a y o p is h ib o lg a n
a k tin iy a la r.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---