O'zbek iston respublikasi oliy V a o'rta m a X s u s ta'lim vazirligi

uchi esa kloakaga ochiladi. Urug'langan tuxum oq moddasining yo'qligi
bilan qushlar tuxum idan farq qiladi. Tuxumda qattiq qobiq bo'lm aydi.
U terisim on parda bilan qoplangan. Urug'lanishi ichki.
Kaltakesaklarning embrionlari atrofini o'rab oladigan hamda embrion
ustida b ir -b ir ig a qo'shilib ketadigan am nion bilan seroz pardasi va
allantois pufagi hosil bo'ladi. Bu organlar hamma am niotalar singari
k altak esaklarning quruqlikda k o 'p a y ish ig a m osla sh g an b e lg ila ri
hisoblanadi. Embrionning bosh bo'lim i oldida am nion burm asi h osil
bo'ladi. Bu burma keyinga qarab o'sadi va embrionni o'rab oladi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Natijada am nionning ichida am nion b o'sh lig'i va am nion suyuqligi
hosil bo'ladi. A m nion bo'shlig'i em brion uchun m uhim rol o'ynaydi.
Amnion bilan bir vaqtda allantois ham hosil bo'ladi. Allantois embrion
uchun ham nafas olishda, ham siydik pufagi bo'lib xizm at qiladi. Bu
qobiqlar tuxum ni m exanik ta'sirlardan va qurib qolishdan saqlaydi.
1 4.2. S u d ra lib y u r u v c h ila r s in f i s is t e m a t ik a s i
Sudralib yuruvchilar sinfiga 
8
 m ingga yaqin tur kiradi va ular to'rtta
turkum ga bo'linadi. O ’zbekistonda sudralib yunivchilarning 58 ta turi
uchraydi (35 —rasm).
35 - r a s m . S u d ra lib y u ru v c h ila r n in g a y rim tu rla ri: 1 —c h o 'l g e k k o n i, 2 — 
c h o 'l a g a m a s i, 3 — q iz il q u lo q , 4 — p la s h li k a lta k e s a k , 5 — te z k a lta k e s a k , 6 — 
ild a m k a lta k e s a k , 7 — e c h k ie m a r, 8 —s a riq ilo n .
1. 
X artum boshlilar (R hynchocephalia) turkum i 
o'z ichiga eng qadimgi
sudralib yuruvchilarning shu kunga qadar yashab kelgan yagona turi