O‘zbek filologiyasi fakulteti o‘zbek tilshunosligi kafedrasi o‘zbek dialektologiyasi

Nazorat savollari
1. O‘zbek shevalarining lug‘at tarkibi deganda nimani tushunasiz ?
2. O‘zbek shevalaridagi dialektal so‘zlar fonetik xususiyatlariga ko‘ra qanday guruhlarga bo‘linadi ?
3. Dialektal so‘zlarni ma’no xususiyatlariga ko‘ra qanday guruhlash mumkin 4.Shevada uchraydigan shakldosh so‘zlarga misollar keltiring ?
5. Shevada ishlatiladigan ma’nodosh so‘zlarning xususiyatlari haqida to‘xtaling.
6. Tabu va evfemizmlarning shevada qo‘llanish doirasi to‘g‘risida to‘xtaling ?
7. O‘zbek adabiy tilida uchramaydigan o‘zlashma so‘zlar haqida ma’lumot bering?
8. Fors-tojik tilidan o‘zlashgan so‘zlar haqida ma’lumot bering.
9. Rus tili va u orqali o‘zga tillardan o‘zlashgan so‘zlarning sheva ta’siri.
10.Shevadan o‘zbek adabiy tiliga so‘zlarning o‘zlashishi misollar orqali tushuntiring
Glossariy
Diаlektаl so‘z [Dialectal word] – mа’lum shevаgаginа хоs bo‘lgаn so‘z.
Shevаlаrning leksik tаrkibi [Lexic structure of dialects] – mа’lum bir shevаdаgi bаrchа so‘zlаr yig‘indisisi.
Jаrgоn [slang] – ijtimоiy guruhlаrning o‘zigа хоs so‘zlаri. Mаsаlаn, tаrtibоt, sаvdо хоdimlаri.
Leksik qаtlаm [lexic layer] – tildаgi (shevаdаgi) tub vа o‘zlаshgаn so‘zlаrning guruhlаri.
O’zbek shevalari leksikasiga doir testlar
1. O’zbek tili leksik qatlami necha turga bo’linadi?

1. 
   3 ta; B) 4 ta; C) 5 ta; D) 6 ta.
   

1. 
   Umumturkiy so’zlar deb qanday so’zlarga aytiladi?
   

1. 
   faqat turkiy so’zlargagina xos bo’lgan so’zlar;
   
2. 
   kuchli va kuchsiz fonetik o’zgarishlarga uchragan turkiy so’zlar;
   
3. 
   aksariyat shevalarda qo’llaniladigan turkiy tillarga hos so’zlar;
   
4. 
   to’g’ri javob yo’q.
   

2. 
   Leksik qatlam deb nimaga aytiladi?
   

1. 
   adabiy tildagi tub va o’zlashgan so’zlarning guruhi;
   
2. 
   shevadagi tub so’zlarning guruhlari;
   
3. 
   tildagi (shevadagi) tub va o’zlashgan so’zlarning guruhlari;
   
4. 
   ijtimoiy guruhlarning o’ziga hos guruhi.
   

3.