O‘zbek filologiyasi fakulteti dekani f f. n. I. Xudoynazarov ― ‖ 2015 ―5120100 – Filologiya va tillarni o‗qitish (o‗zbek tili)‖ ta`lim yo`nalishi iv-bosqich 44-guruh talabasi Rajabova Feruzaning

 
Karvonim, Vatan.
Xuddi shu jihatdan shoirning ―Vatanni o‗rganish‖ (1996) nomli to‗plamiga 
kirgan she‘rlar uning mungli va go‗zal tuyg‗ularini yanada chuqurlashtirishga 
xizmat qiladi. bunda ona-Vatan tushunchasini anglash, uning mohiyatiga yetish 
bosh tamoyil bo‗lib qoladi.Unig ijodida moziyga, ajdodlarimiz hayoti va taqdiriga 
qiziqish teran yo‘nalish kasb etgan. Diniy-madaniy, tarixiy merosga umumbashariy 

---

40 
qadriyatlar nuqtai nazaridan qarash, o‗rganish va baholashda estetik prinsiplarga 
amal qilgan holda yondoshdi. 
Bugungi tarixiy yangilanishlar ildizini millatning erk-ozodlik uchun olib 
borilgan kurash g‗oyalarida, vatanparvarlikdan xoli tasavvur qilsh mumkin emas. 
Erkparvarlik, hurfikrlilik ideali, iymon salomatligi, e‘tiqod butunligi, Vatan 
kamoli, istiqlol istiqbolini belgilovchi ijtimoiy ideal Sirojiddin Sayyid 
she‘riyatining mag‗zini tashkil qiladi. 
Sirojiddin Sayyid she‘riyatining o‗ziga xosligi bu inson ruhiyatining 
falsafiy-psixologik tahlili orqali shaxsni kamolotga yetkazishda, komillik 
alomatlarini ulug‗lashda ham ko‗zga tashlanadi. Uning betakror she‘riyatida 
milliylik, tarixiylik, go‗zallik, ezgulik, adolat singari bashariy qadriyatlari yetakchi 
mezonlar bo‗lib bormoqda. 
Sirojiddin Sayyid she‘riyatida xalq og‗zaki ijodiga xos sodda, ixcham 
ifoda usuli mumtoz adabiyotimiz ohanglari bilan uyg‗unlashib ketadi. Buning 
ustiga shoir Sharqning Firdavsiy, Hofiz, Bedillaridan Navoiygacha, Yevropaning 
Pablo Neruda, Aleksandr Blokkacha, o‗zimizning Cho‗lpon, Oybekdan Erkin 
Vohidov, Abdulla Oripovlargacha o‗rganib, ulardan ilhom olgan. Sirojiddin Sayyid 
izlanuvchan, iste‘dodli va ko‗p qirrali shoir sifatida o‗zbek she‘riyati rivojida o‗z 
o‗rniga ega bo‗lmoqda. 
Xalqimiz Sirojiddin Sayyid she‘rlarini sevishligi, ardoqlab o‗qishligi 
bejiz emas. Har gal ―Vatan abadiy‖, ―Ey dil ahli, ey gul ahli‖, ―Bolalik qaytmadi‖, 
―So‗z yo‘li‖, ―Dastxat‖, ―Shamnoma‖ turkumlarini qo‗liga oladimi, ―Ustodi 
avval‖, ―Mezon ketdi, aqrab ketdi, qavs ketdi‖, ―Bolalik‖, ―Eski uy‖, ―Teskariga 
oqqan daryolar qaytdi‖, ―O‗rganing‖, ―Men ko‗ngil dunyosining dog‗idaman‖, 
―Bahor ko‗priklari‖, ―Vatanni o‗rganish‖, Vatan‖, ―Vatan nadir‖, ―Ilinj‖, ―Vatan 
yodi‖, ―Bag‗ishlov‖ va boshqa o‗nlab she‘rlarini o‗qiganda doimo yangi-yangi 
fikrlar uyg‗onaveradi. Ajib sehrli tuyg‗ular girdobiga tushaveradi. 
Shoir she‘rlariga mahliyolikni bir so‗z bilan aytganda ta‘riflash qiyin. 
Sirojiddin Sayyid she‘rlarida hayotga sezgirlik, hayotiy hodisalarga 
qiziquvchanlik, odamlar taqdiriga mas‘ullik hissi hukmron. Shoir jo‗shqin 

---

41 
hayotning dolzarb muammolari, qaynoq nafasi og‗ushida yashab kelmoqda. Shoir 
ijodiy individualligining o‗ziga xosligi shundaki, hayotimizdagi shunday 
hodisalarni, odamlararo munosabat ko‗rinishlarini tanlab oladiki, u shoir
qalbida katta bir ilhom alangasini yoqadi. Shoirning badiiy talqini, ijtimoiy-
estetik umumlashma fikrlari samarasida voqelikning ana shu mitti bo‗lagi
millat va Vatan taqdiriga daxldor mohiyati bilan namoyon bo‗ladi. 
Yurtim, menga zar kerakmas zarlaringdan, 
 
 
Kipriklarim o‗psalar bas gardlaringdan. 
 
 
Men bir nasim bo‗lib keldim, men bir nasim, 
 
 
Aytib o‗tsam deyman ko‗hna dardlaringdan. 
 
 
 
 
 
Menga qadim minorlarda bir sas yetar, 
 
 
Shul sas mening ko‗nglim axir serfayz etar. 
 
 
Menga dunyo kerak emas, bir xas yetar