O‘zbek dialektologiyasi” fanidan o‘quv amaliyoti dasturi

H undoshi talaffuzda bormi? U qaysi o‘rinlarda o‘zining adabiy tildagi mavqeini saqlab qoladi? Misollar keltiring.
14. H undoshi talaffuzda yo‘q bo‘lsa, uning adabiy tildagi o‘rni qanday to‘ldiriladi? Misollar yozing.
15. Adabiy tildagi f undoshi shevalarda qanday variantlarga ega bo‘ladi? Misollar yozing.
16. B undoshi v va p ga o‘tishi mumkinmi? Misollar yozing.
17. L undoshining so‘z boshida qo‘llanishiga misollar keltiring.
18. Umlaut hodisasiga (כt - әtә) misol keltiring.
19. Sheva " й"lovchi shevami yoki "дж"lovchimi? So‘z boshida "й" yoki "дж" qatnashgan o‘nta misol yozing.
20. Qo‘shma so‘zlarda fonetik o‘zgarishlar yuz beradimi? Masalan, bu yerda "borda", beshta misol yozing va fonetik o‘zgarishlarni izohlang.
21. So‘z boshida, o‘rtasida va oxirida tovush orttirilishiga misollar keltiring. Masalan: ayvon – hәйvכn, uzum – йүzүm v.b.
22. So‘z urg‘usining turli turkumlardagi so‘zlar bo‘g‘inlariga tushishiga misollar keltiring.
23. Shevada o‘zidan katta notanishlarga nima deb murojaat qilinadi ?
-ayollarga;
-erkaklarga.
24. O‘zidan kichik notanishlarga nima deb murojaat qilinadi?
-singillarga;
-ukalarga.
25. O‘z ota-onasini, qarindosh-urug‘larini nima deb chaqiradi:?
-onasini;
-otasini;
-onaning ukasi va akasini;
-otaning ukasi va akasini;
-onaning opasi va singlisini;
-otaning opasi va singlisini;
-onaning otasi va onasini;
-otaning otasi va onasini;
-opa-singillarning farzandlari bir-birlarini;
-aka-ukalarning farzandlari bir-birlarini.
26. Opasining erini nima deb chaqiradi?
27. Akasining qaylig‘ini nima deb chaqiradi?
28. Qaynota, qaynona kelinini nima deb chaqqradi?
29. Yangi kelin qayinegachi, qayni va qayinsingillariga ism qo‘yadimi? Qanday ismlar? Misollar yozing.
30. Non yopish jarayonida qo‘llaniladigan predmet va jarayon nomlari.
31. Ovqat pishirishda qo‘llaniladigan predmet va jarayon nomlari.
32. Ovqat nomlari.
33. Kunda bezovta qiladigan hasharotlarning nomlari.
34. Gazandalarning nomlari.
35. Qushlar, parrandalar va ular mahsuloti.
36. Mevali va mevasiz daraxtlarning nomlari.
37. Sabzavot nomlari.
38. Poliz mahsulotlari nomlari.
39. Sheva vakillari kasb-kori bilan bog‘liq bo‘lgan 20 so‘zni yozing va izohlab bering.
40. Ko‘plik shaklini ifoda qiluvchi affikslar va ularning variantlari. Ko‘plik affiksining hurmat ma'nosida qo‘llanishi haqida ham ma'lumot bering.
41. Erkalash - kichraytirish affikslari.
42. Kelishik qo‘shimchalari:
-qaratqich:
-tushum:
-jo‘nalish:
-o‘rin-payt:
-chiqish:
Bu kelishiklarning ayrimlari bo‘lmasa, unga izoh bering va shevaning o‘ziga xos turlanishidagi fonetik o‘zgarishlarga izoh bering.
43. O‘tgan zamon fe'llari tuslanishiga misollar yozing (5 ta shakl).
44. Hozirgi zamon fe'llari tuslanishiga misollar yozing (2 ta shakl).
45. Kelasi zamon fe'llari tuslanishiga misolar yozing (3 ta shakl).
46. Fe’llarning funksional shaklini hosil qiluvchi affikslar va ularning variantlarini yozing:
-ravishdosh;
-sifatdosh;
-harakat nomi.
47. Adabiy tilda uchramaydigan va adabiy tildan kuchli fonetik o‘zgarishga uchragan so‘z yasovchi affikslarni keltiring.
48. Shevaga xos bo‘lgan yana qanday faktlarni qayd qilgan bo‘lardingiz?
49. Bu savolnoma-dasturga xalq og‘zaki ijodidan 2 ta matn: 1 she'riy matn (kamida 10 qator) va 1 nasriy matn ilova qilish lozim (hajmi kamida 3 sahifa).