O'z betinshe jumisi orinlag'an: Jarimbetova. G qabillagan: Turekeeva. A tema: Saǵaq penen dem alıwshılar Joba

Dem alıw sisteması
Kópshilik teńiz shayantárizliler teri gillalari menen nápes aladı, bul bolsa torakal ekstremitalarniń qosımshaları bolıp tabıladı hám ayaqlardıń tagida názik ósiw kórinisine iye. Joqarı kerevitlarda gillalar tekǵana ayaqlarda, bálki chitin qalqanı -karapaks astında Gill boslıqlarında denediń diywalında da payda boladı. Gillalar qasındaǵı suw háreketi, olardıń tagida jaylasqan ayaqlardıń háreketi, sonıń menen birge, gillalar bolmaǵan ayaqlar sebepli júz boladı. (%90 ǵa shekem) joqarı ızǵarlıq talap gaz almasiwı júz psevdotraheyi-qarın ayaqlarına qurǵaqlay bıytlar tereń dallanmaları vpyachivaniya bar. Kishi tómengi kerevit denediń sırtın nápes etedi. Jer qabıǵı da joqarı ızǵarlıqqa mútáj.
Qan aylanıw sisteması
Qan aylanıw sisteması teńiz shayantárizliler (FIG 5), sonıń menen birge, basqa artropodlar, jabıq emes: bólekan gemolimph bólekan arnawlı diywallar menen sheklengen emes dene boslig'i orınlarda bólekan óz epiteliyasi menen oralǵan tamırlar ishinde háreket - sinus.
Jınıslıq sistema.
Teńiz shayantárizliler-eki jınslı haywanlar, kópshilik jınıslıq qapırıqorfizmni bildiredi (mısalı, geypara parazitik teńiz shayantárizliler hayallarda bir neshe ret kishilew). Geypara túrler parthenogenez (Daphnia, Shields, Artemia) menen kóbeyiwi múmkin.
Eń baslanıw jaǵdaylarda jınıslıq bóz bir-birine baylanısqan : olar jınıslıq kanallar járdeminde sırtqı ortalıq menen baylanıs etetuǵın eki sumka. Kóbinese, eki gonada da tolıq yamasa bólekan birlesedi, lekin olardıń kanalları mudami jup bolıp qaladı. Máyekler máyek átirapında tıǵız qabıqtı shıǵaratuǵın glandular diywallarǵa iye bolǵan qısqa naychalarga iye. Kóbinese, urǵashılar ele da hayal jınıslıq tesiklerinen qaramastan, jaqın átirapda jatatuǵın arnawlı urıwlarǵa iye. Urıwlantirishda urıwlantirishning arnawlı kopulyativ tesigi arqalı er adam urıwı jınıslıq baylanısda qollanıladı hám ol erda máyektiń hayal jınıslıq tesiklerinen shıǵarılguniga shekem saqlanadı. May ótkeriwshileri geyde seminal vazikulalarga kengayadi hám glandular diywallarǵa iye. Aqırǵı tiri jonzotlarning sekretsiyasi úlken, qabıqlı qaltalarǵa - spermatoforlarga jabıstirilgan. Spermatoforalarniń kopulyatsiyasi yamasa er adam tárepinen hayaldıń jınıslıq tesiklerine kiritilgende yamasa tek olarǵa asip qóyıladı.

Kóplegen teńiz shayantárizliler rawajlanıwı -metamorfoz menen, kóbinese bir neshe larva basqıshlarında. Metamorfozning ádetde baslanǵısh larva basqıshı - nauplius (júziwshi). Nauplius (forma. 2) polihetlar ushın trokofor sıyaqlı gorchicaar ushın da xarakterli bolıp tabıladı. Nauplius bir eşlestirilmes kóz (nauplial kóz) hám ayaqlarda úsh jup menen qısqa unsegmentated domalaq denesi bar: awızdan aldın - bir- birine baylanısqan bayqaǵısh antennalar, arqasında -óz-ara antennalar hám javala. Ayaq-qol járdeminde suwda júzedi. Zvala hám anus arasındaǵı ósiw zonası ámeldegi bolıp, ol jaǵdayda postnauplial segmentler payda boladı hám nauplius metanauplius yamasa cyprisoid lichinka basqıshına ótedi.
forma. 2. Nauplius-
Siklopning lichinkasi:
1 - kózler,
2-ayaq-qolı.


Paydalanılǵan ádebiyat
1 Шарова И. Х. Зоология беспозвоночных: Учеб. для студ. высш. учеб. заведений. — М.: Гуманит. изд. центр ГЛАДОС, 2002. С. 348. ISBN 5-09-002630-0
2 Догель В. А. Жизнь животных, т, 2, М., 1968; , Зоология беспозвоночных, 6 изд., М., 1975