HISOBLASH QISMI (moddiy balans)
MATYERIAL BALANSI
Vinilatsyetat ishlab chiqarish jarayonining moddiy balansi
Dastlabki ma’lumotlar:
Vinilatsyetat bo’yicha ishlab chiqarish unumdorligi, kg/soat 2000
Vinilatsyetat sofligi, % 98
Vinilatsyetat tarkibi: %, xajm %, massa
vinilatsyetat 40 36,22
atsyetaldyegid 11 7,96
Suv 49 55,82
Vinilatsyetat zichligi, kg/l 1,095
Quriq chiquvchi gazlarning tarkibi, % xajm:
N2 73,7 SH3CHO 0,8
O2 0,5 SO2 4,0
N2 21,0
CHiquvchi gazlar bilan yo’qoluvchi vinilatsyetatning miqdori, 2%
Ta’sir qurilmasida quyidagi ryeaktsiyalar amalga oshadi dyeb qabul qilamiz: Har 100 m3 chiquvchi gaz uchun sistyemaga uzatiluvchi xavoning miqdorini topamiz
93,3 m3 xavoda va 100 m3 chiqiuvchi gazlar tarkibida saqlanuvchi komponyentlar quyidagi 1-jadvalda byerilgan
1-jadval
komponyentlar
|
Havo
|
CHiquvchi gazlar
|
% xajm
|
m3
|
kg*mol
|
kg
|
% xajm
|
m3
|
kg*mol
|
kg
|
N2
|
79
|
83,7
|
3,290
|
92,12
|
73,7
|
73,7
|
3,290
|
92,12
|
O2
|
21
|
19,6
|
0,874
|
27,96
|
0,5
|
0,5
|
0,022
|
0,704
|
N2
|
|
|
|
|
21,0
|
21,0
|
0,937
|
1,874
|
CH4
|
|
|
|
|
0,8
|
0,8
|
0,035
|
0,560
|
SO2
|
|
|
|
|
4,0
|
4,0
|
0,178
|
7,832
|
Jami
|
100
|
93,3
|
4,164
|
120,08
|
100
|
100
|
4,462
|
103,9
|
Vinillanish jarayoni uchun quyidagi miqdor ryeagyentlar sarflanadi:
Kislorod (kg*mol) 0,874-0,022=0,852
Sirka kislota (kg*mol)
4-ryeaktsiya bo’yicha 0,035
3-ryeaktsiya bo’yicha 0,178
2-ryeaktsiya va 4 –ryeaktsiyalar bo’yicha 0,937+0,035=0,972
1-ryeaktsiya va 3 –ryeaktsiyalar bo’yicha 2(0,852-1,5*0,178)=1,170
Jami 2,355 (kg*mol) yoki 75,36 kg
Hosil bo’luvchi vinilatsyetatning miqdori (kg*mol)
1-ryeaktsiya bo’yicha 1,170
2-ryeaktsiya bo’yicha 0,972
Jami 2,142 (kg*mol) yoki 64,26 kg
Agar 2 % yo’qotishlarni xisobga olsak formalin xosil bo’lishi uchun 64,23 – 0,02*64,26=63 kg vinilatsyetat sarflanadi
Dyemak, 63/0,362=174 kg vinilatsyetat olish zarur bo’ladi.
Vinilatsyetat tarkibidagi atsyetaldyegidning miqdorini xisoblaymiz:
Myetil spirtining umumiy sarfini aniqlaymiz
Formalin tarkibidagi suvning miqdori
Spirt bilan kiruvchi suvning miqdori
Hosil bo’luvchi suvning miqdori
1-ryeaktsiya bo’yicha 1,170
3-ryeaktsiya bo’yicha 2*0,178=0,356
4-ryeaktsiya bo’yicha 0,035
Jami 1,561 kg*mol yoki 28 kg
Byelgilangan miqdor formalin olish uchun qo’shimcha
97,1 – (28,0 +1,8)=67,3 kg suv kyerak bo’ladi
Malakaviy bitiruv ishida vinilatsyetyet ishlab chiqarish bo’yicha yillik quvvat 35000 tonna.
Bir soatda ishlab chiqarilishi zarur bo’lgan vinilatsyetat miqdori
35000*1000/340*24=4290 kg
Bunda 340 yil davomidagi ish kunlari
Bir soatda 4290 kg vinilatsyetat ishlab chiqarish uchun zarur xom ashyo va ryeagyentlar 2-jadvalini tuzamiz
2-jadval
KIRISH
|
kg/soat
|
CHIQISH
|
kg/soat
|
Etilyen 98,0 %
91*13406/174
|
7011
|
Vinilatsyetat
|
13406
|
Muz sirka kislota 120*13406/174
|
9246
|
CHiquvchi gazlar
103*13406/174
|
7936
|
Katalizator + kislorod
67*13406/174
|
5162
|
Yo’qotilishlar va qo’shimchalar
1,001*13406/174
|
77
|
Jami
|
21419
|
Jami
|
6855
|
XULOSA
XULOSA
Yurtimizning import va eksport qilinadigan yoqilg’i mahsulotlaridan biri bo’lgan yoqilg’i mahsulotlarini sifatini xalqaro talab normalariga etkazish lozim.
Ishda sintez-gaz olish uchun qo’llaniladigan xomashyo va materiallarning xossalari taxlil qilindi; bu qismda maxsulot olishda ishlatiladigan barcha xomashyolarning tavsiflari, kerakli xossalari va boshqa bir qator zarur malumotlar ko'rsatib o'tilgan. Maqsadim energiyani tejash undan oqilona foydalanish: Kurs ishimni tehnologik moslamasi ekologik iqtisodiy jihatidan va texnika xavfsizligi mukammal ishlab chiqilganligi uchun uni amaliyotda qo’llash mumkin.
FOYDALANGAN ADABIYOTLAR
FOYDALANGAN ADABIYOTLAR
SH.M.Mirziyoyev «Buyuk kelajagimizni mart va oliyjanob xalqimiz bilan quramiz», Toshkent – «O’zbekiston», 2017 yil.
SH.M.Mirziyoyev Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini taminlash – yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi. Toshkent – «O’zbekiston», 2016 yil.
SH.M.Mirziyoyev Erkin va farovon demokratik O’zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. Toshkent – «O’zbekiston», 2017 yil.
I.A. Karimov «Jahon moliyaviy – iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo’lari va choralari», Toshkent – «O’zbekiston», 2009 yil.
I.A. Karimov «Vatanimizning tinchligi va xavfsizligi o’z kuch-qudratimizga, xalqimizning hamjihatligi va bukilmas irodasiga bog’liq», Toshkent: «O’zbekiston», 2004 yil.
Nurullaev SH.N. Aripdjanov O.Y. Yoqilg’i va uglerodli moddalar kimyoviy texnologiyasi fani bo’yicha o’quv uslubiy majmua Toshkent-2013. . Bannov P.G. Protsessy pererabotki nefti. Izdat. Moskva-2000 Str.116.
To’raev T.B. Mengliev Sh.Sh. Ishlab chiqarish korxonalarini loyixalash asoslari fani bo’yicha o’quv uslubiy majmua. Toshkent-2013.
Nurmuhamedov H.S., Temirov O.SH., Turobjonov S.M., Yusupbekov N.R., Zokirov S.G’., Tadjixodjaev Z.A. Gazlarni qayta ishlash texnologiyasi, jarayon va qurulmalari. – T:«Fan va texnologiya», 2016, 856 bet.
Yusupbekov N.R., Nurmuhamedov H.S., Zokirov S.G’ Kimyoviy texnologiya asosiy jarayon va qurulmalar. – T.: Sharq, 2003, 644 bet.
1996-yil 4-mart “fuqoro muxofazasi” To’g’risidagi qonun
Ekalogiya maruzalar matni , Toshkent 2000-yil
Yusupbekov N,R., Muxamedov B.E.,Gulomov SH.M. Texnologik jaraenlarni boshqarish tizimlari. Darslik, -T.:O’qituvchi, 1997.
Internet; www.Ziyonet.uz
Do'stlaringiz bilan baham: |