O’TKIR HOSHIMOV Daftar hoshiyasidagi bitiklar O‘zbekiston xalq yozuvchisi O‘tkir Hoshimov Toshkentning Do‘mbirobod dahasida 1941 yilning 5 avgustida tavallud topgan bo‘lib, bolaligi urush qiyinchiliklari, muhtojliklari davrida kechgan. Shu tufayli u o‘rta maktabni a’lo baholar bilan bitirgan bo‘lsa ham oilaviy sharoiti yuzasidan ishlab turib o‘qishga majbur bo‘lgan. Toshkent Davlat universiteti jurnalistika fakultetining sirtqi bo‘limida o‘qish bilan «Temiryo‘lchi», «Toshkent haqiqati», «Qizil O‘zbekiston» kabi gazetalarda turli yumushlarni bajargan. 1966—1982 yillarda «Toshkent oqshomi» gazetasida bo‘lim mudiri, 1982—1985 yillarda G‘. G‘ulom nomidagi nashriyotda bosh muharrir o‘rinbosari, 1985 yildan boshlab esa «Sharq yulduzi» jurnalining bosh muharriri bo‘lib ishlab keladi
O’TKIR HOSHIMOV
Toshkent Davlat universiteti jurnalistika fakultetining sirtqi bo‘limida o‘qish bilan «Temiryo‘lchi», «Toshkent haqiqati», «Qizil O‘zbekiston» kabi gazetalarda turli yumushlarni bajargan. 1966—1982 yillarda «Toshkent oqshomi» gazetasida bo‘lim mudiri, 1982—1985 yillarda G‘. G‘ulom nomidagi nashriyotda bosh muharrir o‘rinbosari, 1985 yildan boshlab esa «Sharq yulduzi» jurnalining bosh muharriri bo‘lib ishlab keladi - Toshkent Davlat universiteti jurnalistika fakultetining sirtqi bo‘limida o‘qish bilan «Temiryo‘lchi», «Toshkent haqiqati», «Qizil O‘zbekiston» kabi gazetalarda turli yumushlarni bajargan. 1966—1982 yillarda «Toshkent oqshomi» gazetasida bo‘lim mudiri, 1982—1985 yillarda G‘. G‘ulom nomidagi nashriyotda bosh muharrir o‘rinbosari, 1985 yildan boshlab esa «Sharq yulduzi» jurnalining bosh muharriri bo‘lib ishlab keladi
O‘tkir Hoshimov ijodi publitsistikadan boshlangan bo‘lib, birinchi kitobi 1962 yilda «Po‘lat chavandoz» nomi bilan bosilib chiqqan. Uning ilk hikoyasi esa 1963 yili «To‘rt maktub» nomi bilan chop etilgan. Keyinchalik mazkur hikoya asosida «Cho‘l havosi» (1963) qissasi yaratilgan. Mazkur qissa haqida ustoz Abdulla Qahhordan olingan maktub, yosh adib ilhomiga ilhom qo‘shdi, dalda berdi. Shundan so‘ng uning «Odamlar nima derkin», «Shamol esaveradi» qissalari maydonga keldi. Ayniqsa, adibning «Bahor qaytmaydi» (1970), «Qalbingga quloq sol» (1973) kabi qissalari yozuvchiga shuhrat keltirdi. 1976 yilda mazkur asarlar muallifi Respublika Yoshlar mukofotiga sazovor bo‘ldi. Daftar hoshiyasidagi bitiklar “Daftar hoshiyasidagi bitiklar” asari Umr davomida sayqal topib shu holatga kelganiga qadar insondan qanchdan-qancha bilim,sabr-toqat,tajriba juda kata ro‘l o‘ynaydi. Va yozuvchi o‘zi aytganidek qishloqning qalbi shaharning aqli kerak bo‘ladi. Bu asarni o‘qir ekansiz hech qayerida tutilmaysiz, va yozuvchining topqirligiga tassano aytasiz.Kitobni o‘qib bir jumla haqida bosh qotirib ko‘rdim: Eng aqlli jonivor Dunyoda eng aqlli jonivor-baliq! Birinchidan, soqov. Ikkinchidan, muttasil dumini likillatadi! Bu jumlani o‘qir ekansiz odiygina baliq haqida gap ketgan ekanda deb o‘ylaysiz,lekin nazarimda bu ibora baliq uchun ishlatilmagan chunki baliq orqali insonlarga qaratilgan anchagina gap yotad, Buning zamirida.Mening fikrimcha yozuvchi shunday demoqchi: Qancha kam gapirsang va qancha ko‘p harakat qilsang va shu qilgan ishlaringni minnat qilmasang dunyodagi aqilli insonlardan biri san demoqchi.Buni yana boshqacha shakilda ham tushinish mumkin:kimgadir yaxshilik qilsangizu keyin uni minnat qilib takrorlayversangiz bunda sizni yaxshiligingiz havoga sovriladi.Bundan hulosa shundaki yaxshilik qil-u suvga ot,Holiq bilar Holiq bilmasa baliq bilar degan maqol ham kelib chiqsa ajab emas. Menimsha bu hikoyani oqıgan odamda qandayda bir his-tuyg'ular poyda bo'lip,azop shekishi anıq.Men shuni tushindimki o'zingni o'sha o'g'ildan nima farqing borligini o'ylab o'zingdan jirkanip ketasan. Asar yozuvchini o'zlari ha'm aytganlariday umir bo'yi kuzatgan voqealaridan kelib chiqqan holda yozilgani uchun biz uchun juda yaqshi hayotiy qo'llanma bola oladi.Bu asarni ha'r bir inson oqishi kerak. - Menimsha bu hikoyani oqıgan odamda qandayda bir his-tuyg'ular poyda bo'lip,azop shekishi anıq.Men shuni tushindimki o'zingni o'sha o'g'ildan nima farqing borligini o'ylab o'zingdan jirkanip ketasan. Asar yozuvchini o'zlari ha'm aytganlariday umir bo'yi kuzatgan voqealaridan kelib chiqqan holda yozilgani uchun biz uchun juda yaqshi hayotiy qo'llanma bola oladi.Bu asarni ha'r bir inson oqishi kerak.
Bu kitobni oqing, zero, ha'r bir odam bolasi hayoti davomida kitobda qayt etilgan bitiklarga qayta va qayta duch kelaberadi.Bu asardagi bitiklar ha'r insonning taqdirida takrorlanaberadi.O'tkir Hoshimov bu asar yoza boshlaganiga qirq yıldan oshdi.Uning takitlashicha bu asar uning umir davomidagi kuzatishlari,oyları,bir qadar armonli,bir qadar istehzoli,bir qadar tabassumli hulosalari.Ushbu asarni o'zining umir yoldoshi-O'lmasxonga bag'ıshlag'an.
Do'stlaringiz bilan baham: |