Ot mingan odamlar

“Ot mingan odamlar” hikoyasidagi milliy qadriyatlar talqini

Mustaqilligimizga erishilgandan keyin milliy adabiyotimizda bir qancha salmoqli asarlar paydo bo’ldi. Ularda o’zbek xalqining qadriyatlari, bugungi ijtimoiy xohish irodasi o’z aksini topmoqda.Milliy adabiyotimizda yaratilgan asarlardan Turob To’laning “Do’nan”, Shukur Xolmirzayevning “O’zbeklar xarakteri”, Tog’ay Murodning “Yulduzlar mangu yonadi” kabi qissa va hikoyalari shular jumlasidan. Hozirgi kunda ham yosh qalamkashlarimiz tomonidan shunday asarlar yaratilmoqda. Misol tariqasida, Bahrom Mirzoning “Ot mingan odamlar” hikoyasidagi qadriyatlar va obrazlarni olishimiz mumkin.

Mazkur hikoyada o‘zbeklar, ularning orzu-umidlari,intilishlari, ichki kechinmalari, o‘z milliy g‘ururiga, qadriyatlariga qanchalik sodiq ekanligi, shu bilan birga o‘zbekona mentalitetga xos bo‘lgan yana bir qancha xususiyarlar o‘z aksini topgan. Asarda milliy urf- odatlarimizdan chavandozlik, ko‘pkari kabi an’analarimiz yoritib berilgan. Hikoyani o’qib hozirgi yoshlarimizning ko‘p urf-odatlarimizdan ancha uzoqlashgani, ularning unutilib ketayotganligi haqida mulohaza qilasan kishi. Hikoyada keltirilgan yana bir urf odat bu quyidagi: ”Polvon xalqida shunday udum bor. Avvalam, hech kim bir birining otiga xaridor bo’lmaydi. Agarda ko’ngli sust ketib og’iz solinsa albatta beriladi yo sotiladi. Yo’qsa ot polvonga buyurmaydi.” Bu o’rinda o’zbeklarga xos yana bir odat, an’analaridan biri ochib berilgan. Xuddi shu odat Turob To’laning “Yetti zog’ora” qissa va hikoyalar to’plamidan joy olgan “Do’nan” hikoyasida ham keltirilib o’tiladi.

Bu asarda Tursinboy ota asosiy obraz –bosh qahramon qolgan barchasi ikkinchi darajali personaj hisoblanib, bular Islomjon,Tursinboy otaning kelini kabilardir. Hikoya bosh qahramon - Tursunboy ota ta’rifi bilan boshlanar ekan uni quyidagicha tavsiflaydi: