Основные понятия, компоненты и модели

2.2 Entity-Relationship modeli

Infomantiqiy modelni qurishda ER diogramma tilini ishlatish mumkin (niglizchadan Entity-Relationship, yani mohiyat-bog’lanish).

- mohiyat

yoki - assotsiatsiya

- atribut

- aloqa

Ikki mohiyat o’rtasida, masalan, A va B to’rtta aloqa turi bo’lishi mumkin.

1. 
   Birga-bir aloqa(1:1):
   

Har bir baqt momemtida A mohiyatning har bir (nusxagasiga) vakiliga B mohiyatning vakili 1 yoki 0 bilan mos keladi
1
А AB B

Masalan: O’quvchi jinsi erkak yoki ayol bo’lishi mumkun.

2. 
   Birga-ko’p aloqa(1:М): A mohiyatning bitta vakiliga 0,1 yoki B mohiyatning bir necha vakili mos keladi.
   

о
1 M
A AB B

Masalan: O’quvchi imtihondanda javob berishiga 1 yoki 2 yoki 3 yoki 4 yoki 5 ball olishi mumkin.

Xuddi shunday ikkala yo’nalishda ham mohiyatlar orasida aloqa bo’lishi mumkin. Yana ikkita aloqa turi mavjud.

3. 
   Ko’pga –bir aloqa (М:1)
   

М 1
A AB B

4. 
   Ko’pga –ko’p aloqa (М:N)
   

M N
A AB B


Misol. Agar “Мужчины” va “Женщины” mohiyatlari orasida aloqa mavjud bo’lsa, unga “Брак” deyiladi. Bu holda bo’lishi mumkin bo’gan to’rtta aloqa mavjud:


1 1
Мужчины Брак Женщины
Ananaviy brak (nikoh)


1 М
Мужчины Брак Женщины
Ko’pchilik