Osmanlı Diplomasisinde “Tayinat” Sisteminin Uygulanışı ve Kaldırılışı (1794) Üzerine Bazı Tespitler

---

Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries)
Cilt/Volume: 10, Sayı/Issue: 1, Yıl/Year: 2015 (31-49)
31
Osmanlı Diplomasisinde “Tayinat” Sisteminin Uygulanışı 
ve Kaldırılışı (1794) Üzerine Bazı Tespitler
Some Remarks on the “Tayinat” System And its Abolution 
(1794) in the Ottoman Diplomacy
Hacer Topaktaş
Öz
Avrupa ülkelerinin kendi diplomatik yapısı içerisinde görülmeyen bir uy-
gulama olarak tayinat sistemi, Osmanlı başkentine gelen yabancı elçilerin 
günlük masraflarının belirli bir süre için ve belirli kaideler üzere Osmanlı 
Devleti’nce karşılanması usulüdür. Bu usule göre yabancı elçilerin günlük 
yiyecek içecek ve bazılarının kira vb. gibi masrafları Osmanlı hazinesinden 
ödenmiştir. Söz konusu uygulama ile ilgili olarak şimdiye dek etraflı bir ça-
lışma yapılmadığı gibi, sistemin uygulanışı, uygulamada ne gibi farklılıkla-
rın görüldüğü ve Sultan III. Selim döneminde, 1794’te diplomaside yapılan 
reformlar çerçevesinde tayinat sisteminin kaldırılışını getiren gelişmeler 
üzerinde de durulmamıştır. Bu makalede tayinat sisteminde görülen 1794’te 
farklı uygulamalara dair bazı tespitler yapıldığı gibi, genel bilinenin dışında 
tayinat usulünün kaldırıldıktan sonra da birçok kere Babıâli tarafından bazı 
yabancı elçilere tayinat verildiği ortaya konulmaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Osmanlı Diplomasisi, Tayinat, Elçi, III. Selim, Re-
form
Yrd. Doç. Dr., İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Slav Dilleri ve Edebiyatları 
Bölümü, [e-mail]
Bu makale iThenticate sistemi tarafından taranmıştır.
DOİ: 10.17550/aid.63168

---

Hacer Topaktaş
32
AİD / JAI
Cilt/Volume: 10 Sayı/Issue: 1
Nisan/April: 2015